Zelden greep een fototentoonstelling zo naar de keel als het werk van Vincen Beeckman
ANTWERPEN – Vanavond vindt de vernissage plaats van drie nieuwe tentoonstellingen in het FOMU, het fotomuseum aan de Waalse Kaai in Antwerpen. Eén ervan grijpt enorm naar de keel: Ping Pong van Vincen Beeckman.
Beeckman (50) is een ware duizendpoot. Hij engageert zich in heel verschillende werelden en beweegt zich moeiteloos van sociaal-artistieke projecten en integraties in de publieke ruimte, naar autonoom werk. Het is een fotograaf die mensen met elkaar verbindt. Zijn leven staat bol van ontmoetingen. Hij neemt de tijd om een goede relatie op te bouwen door steeds weer aanwezig te zijn, zelfs al is het maar kort. Deze toevallige ontmoetingen groeien uit tot jarenlange relaties.
De tentoonstelling Ping Pong geeft een inkijk in langlopende projecten die grotendeels gelijktijdig zijn gegroeid. Cracks is een veelzijdige kennismaking met een groep dakloze mensen die in de buurt van het station Brussel-Centraal leven. Beeckman: ‘Ik gaf die mensen wegwerpcamera’s. De daklozen – waarvan er hier vandaag vijf aanwezig zijn bij deze persrondleiding – deden wat ze wilden. Sommige camera’s kreeg ik terug. Ik drukte de foto’s in tweevoud af: eentje voor de fotograaf en eentje voor mijn eigen plakboek.’
‘Vier jaar geleden installeerde ik een tafel in de stationshal. Na een paar dagen ontstond Cracks, een boek gemaakt door de mensen die erin afgebeeld staan. Wie een boek wil kopen moet afspreken met een dakloze en betaalt rechtstreeks aan hem of haar. Bedoeling is dat men dan ook een gesprek met die persoon heeft.’ René is één van de daklozen die meewerkte en die vanochtend aanwezig was. ‘We hebben laten zien hoe we leven en wonen. Ik heb achttien jaar op straat geleefd. Nu heb ik sinds twee jaar en drie maanden een dak boven mijn hoofd. Weet je wat het plezantste is? Een eigen toilet hebben, een eigen bad en een eigen keuken.’
Beeckman: ‘Mijn foto’s zijn niet te groot zodat je er wel moet naar kijken. Ik heb ook een fotoreeks gemaakt over een koppel dat 23 jaar op straat leefde. Telkens ik er naartoe ging nam ik vier-vijf foto’s, nooit meer, en bracht ik de foto’s die ik de vorige maal had genomen, mee. Indien er een gezondheidsprobleem was, belden ze eerst naar mij en dan moest ik de dokter verwittigen. Eén week voor de vrouw is gestorven, heb ik haar nog gefotografeerd (zie foto’s). Haar man heeft haar ’s ochtend dood aangetroffen en opnieuw belde hij alleen maar naar mij.’
In 2014 ontmoette Vincen Marylène en haar familie, die op dat moment in de buurt van Bergen wonen. ‘Tot nu blijf ik in contact met hen. Ik ben hun huisfotograaf. Toen Marylène in het ziekenhuis moest worden opgenomen moest ik haar fotograferen De verpleegster werd gek. Die wist niet wat er gebeurde. Marylène is ontelbare keren verhuisd. Telkens ging ze met een andere man samenleven, telkens trouwde ze opnieuw. Een rouwproces na een afgeknapte relatie kent ze niet. Ze is altijd weer vrolijk omdat er weer iemand anders in haar leven is gekomen.’
La Devinière is een plek in de buurt van Charleroi waar mensen met een psychische aandoening hun leven lang wonen. Beeckman: ‘Ik ben er kind aan huis. Ik ken Vincent, die niets anders doet dan papiertjes verscheuren, Jean-Luc – die al die papiertjes weer aan elkaar kleeft -, Jean-Claude – die vanavond naar de vernissage komt en die zich de sterkte man ter wereld noemt, schildert en opera zingt.’ Ook dit levert fantastische foto’s op. Wie de tentoonstelling bezoekt moet gebruik maken van de audiogids, anders begrijp je de verhalen erachter niet. Het telefoonnummer van Vincen hangt in de tentoonstellingsruimte. Daar kan je de gegevens krijgen van de daklozen waar je het boek kan gaan kopen of maak je kans om thuis bij Vincen een spaghetti bolognaise te gaan eten. Meer info, ook over de andere expo’s, vind je op https://fomu.be/expos.
Edwin MARIËN
