Wilrijkenaar Georges Kamanayo maakte de geschiedenis van de metissen bespreekbaar
ANTWERPEN – Vanochtend ontving het Antwerpse stadsbestuur, samen met Wilrijks districtsburgemeester Kristof Bossuyt (N-VA), Georges Kamanayo in het stadhuis. Georges is een metis met Belgische en Rwandese roots en wijdde zijn leven aan het opkomen voor de rechten van de metisgemeenschap.
Dankzij de inspanningen van mensen zoals Georges werd de geschiedenis van metissen bespreekbaar. Door de symbolische uitreiking van de geboorteakte aan de 75-jarige Georges Kamanayo bedankt de stad hem nu voor zijn levenslange engagement.
Georges Kamanayo (1947) werd geboren in Rwanda uit een Rwandese moeder en een Belgische vader. Georges is een zogenaamde metis, een kind van een Afrikaanse vrouw en een niet-Afrikaanse koloniaal.
Metissen, in archaïsche termen kinderen van gemengd bloed of ook kinderen van de zonde genoemd, werden in de koloniale tijd aanzien als een probleem omdat zij een bedreiging vormden voor de koloniale rassenscheiding.
Tussen 1959 en 1962 werden een kleine duizend kinderen uit Rwanda, Burundi en Congo bij de moeder weggehaald. Na een tijdelijke plaatsing in tehuizen werden ze naar België overgebracht, waar ze terecht kwamen in pleeggezinnen of werden ze geadopteerd. Broers en zussen werden van elkaar gescheiden, namen en voornamen werden veranderd, geboortedata gewijzigd.
De identiteit van deze metiskinderen werd zo volledig gewist. Georges Kamanayo was één van hen. Op zijn dertiende jaar werd hij uit Rwanda bij zijn moeder weggehaald – hij groeide op zonder zijn vader – en werd hier geplaatst, eerst in een weeshuis en vervolgens in een Antwerps gastgezin.
In zijn rijkgevulde loopbaan werkte Kamanayo onder meer voor de VRT als succesvol cameraman. Hij maakte heel wat opvallende documentaires en films, waarvoor hij heel de wereld rondreisde. Hij schreef verder ook al een boek over het onderwerp en engageert zich tot op de dag van vandaag.
Over zijn boek ‘Tussen twee werelden’ zei hij ooit: ‘Ik kwam terecht in een school in Congo waar ze kinderen van de zonde verstopten. Het was een eliteschool want er zaten ook kinderen van de koning.’
‘Daar had je ook een soort apartheid want metissen pasten niet in het systeem. Je werd apart behandeld. België heeft trouwens ook meegewerkt aan de apartheid.’
‘Mijn moeder had nooit toestemming gegeven om mij af te staan. Het was een gearrangeerde ontvoering waarbij de Belgische overheid in samenwerking met de missionarissen een definitieve oplossing wilden vinden omdat ik nergens thuishoorde.’
Kamanayo is internationaal bekend als pleitbezorger van de metis gemeenschap. Dankzij het engagement en de inspanningen van mensen zoals Georges Kamanayo zijn er al heel wat stappen gezet.
Zo reikt de Belgische staat nu geboorteaktes uit aan metissen, en kregen zij na vele jaren – op 4 april 2019 – officiële excuses en erkenning van de Belgische staat, bij monde van toenmalig premier Charles Michel (MR).
Zanger Jean Bosco Safari, die als zesjarige van Rwanda naar Merksem verhuisde en daar werd opgevangen door een adoptiegezin, woonde de plechtigheid op het stadhuis bij. (EM)