Wandeling in Putte-Peulis loopt van Park Heerkenshoeve naar Hoge Beemortel
PUTTE – Geen beter moment in het jaar om eens een bos te bezoeken dan de herfst. Zo dacht men ook in Putte- Peulis. En dus bood Natuurpunt De Putter ook dit jaar een natuurwandeling aan. Langs trage wegen ging men vanmiddag op stap vanaf het lokaal van Natuurpunt en het Park Heerkenshoeve naar de Hoge Beemortel. Onderweg had men aandacht voor het landschap, genoot men van het bos in herfsttooi en verwonderde men zich over de plots opduikende soortenrijkdom aan paddenstoelen. Deze activiteit vond plaats op de dag van de trage weg en op het eind van de week van het bos.
Hoeve ‘Heerreken’ is al terug te vinden op de kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden (1771-1778), opgemaakt op initiatief van graaf de Ferraris. Op de kaart Van der Maelen (1850) zien we dat er een kasteelparkje is aangelegd ten noordoosten van de Heerkenshoef, omgeven door een watergordel. In het park bevond zich een lusthof onder de naam ‘Boskee’ , waarschijnlijk aangelegd tussen 1840 en 1850 door een koopman uit Mechelen. Aan de voorkant van het kasteel is nog een dienstgebouwtje zichtbaar, waarschijnlijk met bakoven.
Vanuit het omgracht domein ontspringen zes dreven, als zonnestralen uit de zon, een centrale dreef en vijf nevendreven. De centrale dreef moet in de periode rond 1850 zo’n 34 meter breed geweest zijn, bestaande uit een hoofdweg, grachten en nevenwegen. De hoofdlaan was wellicht een brede aarden weg omzoomd door stevige bomen (acacia’s) waarop vroeger heren met paarden en koets paradeerden, terwijl aan weerszijden van de gracht een pad was voorzien voor de knechten, eveneens afgeboord met het nodige groen. Enkel de centrale dreef naar de Tinstraat en de dreef naar de Leuvensebaan zijn momenteel nog zichtbaar. Op één van de nevendreven is een cirkelvormige vijver gelegen, de vorm van deze vijver kan men nu nog herkennen in het landschap. Deze vijver werd gegraven om de toen aanwezige Kruysbaen Molen op een verhoogde berg (molenberg) te kunnen plaatsen.
Nadat de molen in de oorlog van 1914-1918 was afgebrand werd de vijver met dezelfde grond terug opgevuld. Het plezier in het kasteelpark moet van korte duur geweest zijn want op de kaart van 1873 is het landhuis al verdwenen. Ook zijn maar drie van de zes dreven nog duidelijk zichtbaar. Op de kaart van 1939 is alle groen verdwenen, behalve binnen de Boskee. Op de kadasterkaart van de gemeente Putte in 1958 is te merken dat de Boskee tot bos is veranderd en dat de rest van het gebied gebruikt wordt als landbouwgrond. Er is wel weer meer groen aanwezig door de heraanplanting van de dreven en aan de oostkant is een stuk bos bijgekomen. In 1972 werd het gebied van ruim zeventien hectare aangekocht door het gemeentebestuur en vestigden zich er verschillende verenigingen (korfbal, voetbal, wipmaatschappijen, hondenclub). In 2012 werden de vijvers aangelegd voor waterbuffering en werden de kunstgrasterreinen aangelegd.
De wandeling van twee kilometer werd afgesloten aan de Krankhoeve. ‘De Peulte’ is een bos gelegen op de grens van Putte, Bonheiden en Sint-Katelijne-Waver. In de zestiende eeuw maakte het al deel uit van het Grote Waverwoud, dat gans de streek tussen Lier, Heist-op-den-Berg en Rijmenam bestreek. Keizer Karel V (1500-1560), die vijftien jaar in Mechelen woonde bij zijn tante Margaretha van Oostenrijk, had er zijn jachtgebied.
Tot voor 200 jaar sprak men niet van ‘De Peulte’ maar wel van de ‘Krankhoevebossen’. Die benaming en de naam van de Grote Krankhoeve (zie foto) aan de overkant van de Mechelbaan, gebouwd in 1712, verwijst waarschijnlijk naar een pesthuisje dat gebouwd werd nabij de Oude Putsebaan. De naam ‘Peulte’ zou afkomstig zijn van een vervorming van ‘Poli’, een welgestelde familie die rond de jaren 1200 in Mechelen woonde en eigenaar was van het grootste deel van het huidige Peulis. Een andere verklaring verwijst naar het Latijnse woord ‘polus’ wat moeras betekent. De Peultenbossen zijn inderdaad een moerassig overblijfsel van wat ooit een uitgestrekt bosgebied is geweest. (EM / Foto Natuurpunt De Putter)
