Verpleegkundige UZA vindt systeem om onverwachte overlijdens te beperken
EDEGEM – Elke dag sterven er in onze ziekenhuizen gemiddeld zestien patiënten onverwacht. Filip Haegdorens uit Mortsel, spoedverpleegkundige in UZA Edegem en docent aan UAntwerpen heeft nu een systeem met kleurencodes ontwikkeld waarmee dat aantal kan worden terug gebracht naar vijf per dag.
‘Als spoedverpleegkundige maakte ik het meer dan eens mee dat patiënten onverwacht overleden. Ik vroeg me of we hier iets aan konden doen. Het juist aantal ‘onverwachte’ overlijdens opsnorren was nogal complex. Ik ben dat gaan meten in zeven verschillende ziekenhuizen. Als verpleegkundige delen wij overlijdens in in ‘goed’ (de verwachte) en ‘slecht’ (de onverwachte), met andere woorden patiënten die we dood in bed aantreffen zonder dat we enig vermoeden had dat dit zou gebeuren. Een verschrikkelijk drama voor de familie. Ik heb er mijn doctoraat over gemaakt. Tijdens mijn opleiding maakte ik het mee met een 30-jarige patiënte. 24 uur eerder waren haar bloeddruk, hartslag en temperatuur nog gemeten. Alles leek normaal. Tijdens de nacht werd enkel nog drie keer haar temperatuur genomen en een assistent-arts opgebeld omdat de vrouw kloeg over buikpijn. Indien er meer paramaters waren genomen en opgevolgd had dit overlijden misschien vermeden kunnen worden. In de meeste van onze ziekenhuizen is geen vaste structuur om achteruitgang bij patiënten te detecteren en daarop gepast te reageren.’
‘Ik heb nu een systeem met kleurencodes ontwikkeld – volgens het groen-oranje-rood’-systeem – dat de vitale parameters aangeeft en een algoritme dat de arts of verpleegkundige een inzicht geef op de algemene toestand van de patiënt. Wanneer én de hartfrequentie te hoog is, én de bloeddruk niet in orde is én de zuurstofsaturatie onvoldoende, dan krijgt de patiënt een code rood. Deze wordt dan verwerkt in het volledige digitale systeem van het ziekenhuis. Soortgelijke systemen werden al gebruikt in het UZA, bij GZA en ZNA maar niet op alle afdelingen gebeurt het even secuur, deels omdat niet iedereen erin gelooft, maar vooral door personeelstekort. Op een bepaalde moment lagen er zeven patiënten met code oranje op een gang. Die moeten dan om het uur gecontroleerd worden maar met slechts twee verpleegkundigen op de afdeling is dat onmogelijk.’
‘Daarom hebben we plannen uitgewerkt. Wat te doen overdag? Wat ’s nachts? Wie kan bereikt worden? De resultaten waren hoopvol. Op de afdelingen waar het systeem wordt gehanteerd zakte het aantal onverwachte overlijdens met 66 procent. Bijkomend probleem is om de ‘vals positieven’ eruit te halen want die heb je natuurlijk ook. In UZA Edegem en AZ Middelares Gent heeft men nu een team samengesteld dat de personeelsleden op de afdelingen bijstaat. Jammer genoeg is er geen extra financiering om het systeem overal in te voeren. Ik ben ervan overtuigd dat alle collega’s in de zorg het beste voorhebben met hun patiënten. Ze worden beter opgeleid dan vroeger maar jammer genoeg wil vijftien procent ermee stoppen. Een herverdeling van het gezondheidsbudget dringt zich op.’
Filip Haegdorens werd geboren in Leuven en woonde in Edegem, Hove en nu in Mortsel. Hij studeerde aan UAntwerpen Campus Drie Eiken Wilrijk, in Leuven en vervolgens terug in Antwerpen. Hij werkte acht jaar op de spoedafdeling van Sint-Augustinus Wilrijk en nu bij UZA Edegem. Vandaag zit hij in de halve finale van de PhdD Cup: https://www.phdcup.be/
Edwin MARIËN
Foto UAntwerpen
