Twee heel diverse tentoonstellingen openen het nieuwe seizoen in het FOMU
ANTWERPEN – Vanaf morgen kan je twee diverse tentoonstellingen gaan bekijken in het FOMU aan de Waalsekaai in Antwerpen. De Oostenrijkse Aglai Konrad heeft een aanstekelijke fascinatie voor architectuur. Op uitnodiging van het FOMU ontwikkelde zij de tentoonstelling Umbau voor de bovenste verdieping van het museum. Recaptioning Congo toont dan weer een kroniek van de lange en turbulente geschiedenis van fotografie in het koloniale Congo. Die omvat bijna 100 jaar, vanaf de oprichting van de kolonie in 1885 tot de onafhankelijkheid in 1960. Je kan de tentoonstellingen bezoeken tot zondag 15 januari 2023.
Maartje Stubbe, directeur van het FOMU: ‘Momenteel is één vleugel in verbouwing met het oog op de collectietentoonstelling in februari 2023. Daarom programmeren we slechts twee tentoonstellingen. Het zijn twee heel verschillende projecten. Het ene is historisch heel belangrijk en heeft als centraal uitgangspunt fotografie tijdens de kolonisatie. Het is gebaseerd op lang en intensief onderzoek naar de rol van fotografie in het koloniaal verhaal. Verder hebben we voor de eerste maal in de geschiedenis van ons museum aan een kunstenaar gevraagd om een ruimte te vullen. Aglai Konrad kreeg die opdracht. Na de tentoonstelling gaan we een deel van het werk in onze collectie opnemen.’
Aglaia Konrad werd in 1960 geboren in Salzburg. ‘Maar ik verblijf sinds 1994 in Brussel. Sinds de jaren ‘90 fotografeer ik stedelijke processen in uiteenlopende metropolen. In de installatie in het FOMU staat mijn nieuwe reeks over de Gentse Boekentoren centraal. De titel Umbau (Duits voor ‘verbouwing, ‘verandering’) verwijst naar de recente renovatie ervan en naar mijn maakproces: van constructie naar deconstructie en vice versa.’ Scan je de QR-code bij het binnenkomen van de expositie, dan kan je de stem van Konrad horen die uitleg geeft bij de werken. Op donderdag 17 november geeft ze een artist talk in het FOMU.
Recaptioning Congo verweeft diverse perspectieven van Europese en Afrikaanse fotografen en stelt ze tegenover elkaar. De Afrikaanse fotografen werden lange tijd als een minderheid behandeld en ontwikkelden zich onder een regime dat beelden strikt controleerde en manipuleerde. De foto’s zijn onthullend, soms verrassend en verontrustend, en werpen licht op de complexe relaties tussen verleden en heden, Afrika en Europa, Congo en België.
Curator Sandrine Colard: ‘De titel verwijst naar het ‘her-veroveren’ van Congo – van dat wat ten onrechte werd afgenomen – maar dan zonder gebruik van geweld. De tentoonstelling begint met foto’s uit 1885, genomen door twee Nigerianen, die nadien in opdracht moesten werken van Leopold II. Wij tonen werken die gaan van propaganda tot Afrikaanse amateur- en studiofotografie. In 1904 werd een nieuwe uitvinding, de Kodak, gebruik. Zo werd fotografie aangewend om wantoestanden aan te klagen waarna 1920 Leopold II gedwongen werd om zijn privé-bezit over te dragen aan de Belgische staat. Diverse schrijvers werpen een Afrikaanse blik op de imperialistische archiefbeelden en voorzien ze van creatieve, hedendaagse en/of literaire ‘bijschriften’. Bij de tentoonstelling hoort een boek dat te koop is in de FOMU-shop voor 45 euro. Op zondag 2 oktober is een rondleiding met Sandrine Colard en op zondag 20 november met danser en acteur Joffrey Anane en op donderdag 20 oktober en donderdag 15 december avondvullende programma’s rond de tentoonstelling. Info: www.fomu.be
Edwin MARIËN
Foto Robert LEBECK