Tinneke Beeckman ging op zoek naar zichzelf en stelde haar boek voor in Mortsel
MORTSEL – Vanmiddag stelde Tinneke Beeckman, filosofe en getalenteerd schrijfster van boeken en politieke columns, haar vierde en nieuwste boek voor in de Boekuil in Mortsel. Chris Ceustermans, auteur en voormalig journalist, ging in gesprek met haar.Daarna mochten er nog vragen gesteld worden en volgde er een signeersessie.
De titel van het boek ‘Ken jezelf’ verwijst naar de spreuk Gnothi seauton’, die in het oude Griekenland boven de tempel in Delphi was gebeiteld. Het is een titel die iedereen aanspreekt en nieuwsgierig maakt. Uitgegeven begin oktober 2023, was het boek in december al aan zijn achtste druk toe.
Het boek is verdeeld in vier hoofdvragen: Wie ben je? Wat voel je? Wie wil je zijn? Hoe leef je en hoe sterf je? De rode draad in haar werk is die hamvraag of je jezelf kent. Dat antwoord is natuurlijk ‘neen.’
Daarop vindt er een constante conversatie met je innerlijke ‘ik’ plaats die dan in je eigen bewustzijn de dialoog aangaat met filosofen en schrijvers waarbij inzicht en inspiratie te vinden is in eerder gelezen teksten. Wat je vandaag leest of leert, heeft soms pas later impact op je eigen denken. Dat resulteert vervolgens in je aanpassing aan de maatschappij en de wereld rondom en ook omgekeerd. Het is een boek dat wil inspelen op de ik-cultuur zonder ego-centrisch te worden. Het is je afvragen: Wie ben ik? Wat kan ik betekenen? In haar boek beschrijft ze in verschillende hoofdstukken de zoektocht naar haar eigen tekortkomingen en de bijpassende antwoorden. Ze stelt ook alle emoties in vraag, hoop, vernedering, woede, liefde. Door zich menselijk en kwetsbaar op te stellen, kan de lezer zich herkennen in haar verhaal en schept dit een band tussen beide.
Tijdens het schrijven van deze verzameling essays is Tinneke op zoek gegaan naar antwoorden voor zichzelf bij tal van beroemde filosofen uit de Oudheid, bij klassieke filosofen maar ook bij klassieke schrijvers. Bij elke vraagstelling plaatst ze weloverwogen de naam en bijhorende visie uit haar referentielijst. Ondanks de vele verwijzingen, hoef je je niet te laten afschrikken indien je niet thuis bent in de wereld van de filosofie, integendeel. De schrijfstijl is vlot toegankelijk en de verwijzingen niet storend. Het resultaat is verrijkend en werkt verruimend.
Jezelf eerlijk in vraag stellen, zelf kritisch durven zijn om zo inzichten te verwerven over je eigen vermogens en limieten. Het is daar waar dit boek je verder mee helpt. Ben je wie je denkt te zijn of wie je wilt zijn, in al je vrijheid en je overtuiging? Ben je wie je bent omdat je je spiegelt aan wat de maatschappij je oplegt? Jezelf leren kennen, is je wapenen tegen conformisme en sociale druk van buitenaf, want al te vaak trap je in de valstrik om je eigen waarden te verloochenen en op te gaan in de mainstream massa.
‘Is het een leidraad voor anderen?’, vraagt Chris. Beeckman: ‘Het kan dat zijn, maar zie het eerder als een hulpmiddel en een verslag van mijn zoektocht naar mezelf. De vragen heb ik me gesteld op verschillende tijdstippen en in verschillende omstandigheden. Zo werd ik geconfronteerd met de emotie hoop. Hoop kan goed of negatief zijn en houdt daarom ook een gevaar in. Hoop geven aan iemand die palliatief is, vertrekt uit een gevoel van wanhoop en is dus valse hoop. We zijn geneigd om daarin mee te gaan. Ook ik heb dat ervaren. Je merkt het niet direct, maar achteraf stel je je vragen. Waar komt die hoop vandaan? Waarschijnlijk stamt dit nog uit een Christelijk verleden waarbij men hoopte dat God zich over je zou ontfermen na de dood. Een uitspraak die me niet overal in dank is afgenomen. Maar wat is er mooier dan bij een palliatief iemand deze persoon het recht te geven om dan toch die laatste momenten in het nu te leven? Wanneer hoop het spiegelbeeld wordt van de angst, dan wordt de hopeloosheid nog groter. Hoop kan er zijn als er vertrouwen is. Hoop geeft geen daadkracht. Daadkracht creëert hoop.’
Bij de vraag wat vernedering voor haar betekent antwoordde Tinneke: ‘Dat is een hele sterke emotie die inderdaad misbruikt kan worden maar waar we ons nog veel vragen bij kunnen stellen. Er zijn twee soorten vernederingen : de opzettelijke en die is kwaadaardig en diegene waarvan we ons niet bewust zijn en die kan ook, onverwacht, heel wat negatieve reacties uitlokken. Terwijl er in de filosofie geen antwoorden te vinden zijn, vult de literatuur soms deze leegten op.’ Hierbij verwijst ze onder meer naar Tom Wolfe. Ook literatuur kan de mensen tot nadenken stemmen. Voor wie zich verder wilt informeren, raad ik ten stelligste het boek aan.
Danielle VERBUEKEN
