Steeds meer jongeren werken op een zorgboerderij, zoals bij Jef en Nathalie in Pulderbos

PULDERBOS – De populariteit van zorgboerderijen in de provincie Antwerpen stijgt. Opmerkelijk is het hoge aantal aanvragen vanuit de onderwijssector. Provincie Antwerpen zet in op dit bijzonder concept met een investering van 168 000 euro. Steunpunt Groene Zorg zorgt voor de screening van nieuwe zorgboerderijen en de match van vraag en aanbod tussen zorggasten en zorgboeren. De organisatie viert haar twintigste verjaardag.

Een zorgboerderij is een boerderij met een landbouw(st)er die mensen een warm hart toedraagt en ze kansen wil geven. Volwassenen die moeilijk of tijdelijk geen plaats vinden in de maatschappij of in een reguliere job, een afstand tot de arbeidsmarkt hebben of jongeren waarbij het moeilijk loopt op school, kunnen meedraaien op het landbouwbedrijf van de zorgboer(in). Ze doen mee op eigen tempo en werken binnen hun mogelijkheden.

Vandaag telt het netwerk meer dan 1 000 zorgboerderijen in Vlaanderen. En nog steeds meldt elke week een nieuwe zorgboer of zorgboerin zich aan. Geen overbodige luxe gezien de groeiende vraag naar deze unieke zorgvorm. In de provincie Antwerpen komen er nog elk jaar nieuwe zorgboerderijen bij, waardoor het aantal stabiel blijft. Vorig jaar telde provincie Antwerpen 209 zorgboerderijen. De aantrekkingskracht van een zorgboerderij bij zorggasten is in 2023 opnieuw gestegen. Van alle aanmeldingen in Vlaanderen voor een plaats op een zorgboerderij (997), kwamen er één op de vier uit provincie Antwerpen (243).

Vroeger kwamen bijna alle aanmeldingen uit de klassieke zorgsectoren. Nu is onderwijs de koploper. 65 procent van alle aanmeldingen in provincie Antwerpen voor een zorgboerderij komt uit het onderwijs. Er is een duidelijke tendens van meer jonge leerlingen die via een zorgboerderij een tweede adem vinden, de combinatie met de school haalbaar houden en weer aansluiting willen vinden bij een opleiding of de arbeidsmarkt.

Kathleen Helsen (CD&V), gedeputeerde voor flankerend onderwijs- en arbeidsmarktbeleid: ‘Leren kan ook buiten de klasmuren of naast de werkvloer. Dat toont het toenemend succes van de zorgboerderijen in onze provincie. Kwetsbare jongeren en volwassenen krijgen via de zorgboerderij de kans om de draad weer op te pikken, zelfvertrouwen te laten groeien en hun passie voor landbouw te delen. Tegelijk slagen land- en tuinbouw(st)ers erin om de juiste aandacht en zorg te geven, naast hun dagelijkse taken op het veld. Die aantrekkingskracht tussen landbouwsector en de zorggasten blijven we aanmoedigen. We investeren daarom in totaal 168 000 euro voor de uitbouw van een netwerk en dienstverlening aan zorgboerderijen.’

Zorgboeren engageren zich in de eerste plaats uit sociaal engagement, niet omdat ze extra hulp zoeken voor werk op het veld of het erf. Dat is ook te merken bij zorgboeren Jef en Nathalie in Pulderbos. Op hun melkveebedrijf met een 100-tal koeien ontvangen Jef en Nathalie elke week twee zorggasten. Nathalie Wouters: ‘Sinds 2023 zetten we de staldeuren van ons melkveebedrijf open voor zorggasten. Het is een bewuste keuze om zorg voor jongeren en landbouw te combineren, een idee dat groeide omdat ik zelf halftijds werk als verpleegkundige en waaraan mijn man graag meedoet. Helpende handen zijn welkom om onze dieren te verzorgen, maar dat is niet de belangrijkste reden om een zorgboerderij te zijn. Het effect van de dieren en het vertrouwen dat je de zorggasten geeft, zorgt voor een meerwaarde in hun groei en dat maakt ons ook trots. Bij de zorggast die hier al het langst komt, merken we echt evolutie. Het doet ons deugd haar te zien groeien, te merken hoe graag ze komt, en hoe vrolijk ze hier is. En dat we horen dat het haar sindsdien beter lukt op school. Ze zit en werkt niet alleen graag bij de dieren en tussen de kalfjes, ze leest onze kinderen ook verhaaltjes voor na school.’

Foto’s Ronny MULLENS