Project brengt landbouwinfrastructuur rond Brecht en in Herselt in beeld

KALMTHOUT – De toenemende bebouwingsgraad gecombineerd met minder ontwikkelruimte voor landbouw in de open ruimte waren de aanleiding voor het PDPO-plattelandsproject ‘Agrarisch hergebruik van landbouwinfrastructuur’. Brecht, Essen, Wuustwezel, Kalmthout, Kasterlee en Herselt zetten hun schouders onder dit project.
Voor deze gemeenten werd alle bebouwing in het agrarisch gebied in beeld gebracht. Er werden in totaal 22 750 gebouwen geteld, goed voor een oppervlakte van 525 hectare. Daarvan is 200 hectare in zonevreemd gebruik. De gemiddelde bebouwingsgraad van het agrarisch gebied, het aantal vierkante meter gebouw per hectare, bedraagt in deze gemeenten 2,1 procent. Deze bebouwingsgraad laat toe om de bebouwingsdruk in het agrarisch gebied te vergelijken. Zo had Essen de laagste (1,86 procent) en Wuustwezel de hoogste bebouwingsgraad met 2,71 procent. Gemiddeld heeft 62 procent van deze gebouwen een landbouwgebruik en 38 procent een zonevreemd gebruik. In Herselt is maar 26 procent van de gebouwen tot agrarisch gebied in landbouwgebruik terwijl in Brecht en Wuustwezel nog de meeste gebouwen in landbouwgebruik zijn, namelijk 77 procent.
Zonevreemd gebruik is niet langer een randfenomeen dat plaatsvindt in kleine verouderde boerderijen. Ook gespecialiseerde, grotere landbouwinfrastructuren die mogelijk nog interessant zijn voor actieve landbouwers worden al zonevreemd gebruikt. Van de intensieve stallen en de grotere stallen en loodsen, wordt binnen de projectgemeenten op dit moment gemiddeld één op de vijf zonevreemd gebruikt.
Nu vragen de projectpartners de oprichting van een Vlaams actieplatform herontwikkeling hoeves. Agrarische herontwikkeling kan een belangrijke rol spelen bij het vrijwaren van open ruimte. Daarvoor is beleidsmatige samenwerking over beleidsdomeinen en beleidsniveaus nodig. Luk Lemmens (N-VA) gedeputeerde bevoegd voor Provinciaal Beleidsplan Ruimte Antwerpen: ‘In het Provinciaal Beleidsplan Ruimte Antwerpen wil de provincie een antwoord geven op de vraag hoe we moeten omgaan met de schaarse ruimte zodat we in 2050 nog op een duurzame en kwaliteitsvolle manier kunnen wonen, werken en leven. Een belangrijk thema daarbij is ‘verdichten en ontdichten van de ruimte’. De provincie probeert daarbij een aantal beleidslijnen te formuleren die bijdragen tot een beter gebruik van de ruimte. Agrarische herontwikkeling is daarbij belangrijk. Om dit bij landbouwers te promoten maar ook om hen te ondersteunen ontwikkelden we samen met de dienst Landbouw het landbouwkompas.’ Het landbouwkompas informeert landbouwers en gemeenten over de kansen en uitdagingen van een specifieke landbouwzetel.
Gedeputeerde Ludwig Caluwé (CD&V, zie foto): ‘Agrarische herontwikkeling kost gemiddeld 700 000 euro meer dan een geheel nieuw landbouwbedrijf op te richten, een zogenaamde greenfieldontwikkeling. Deze meerkost zit in de opportuniteitswaarde van de gebouwen voor zonevreemde activiteiten, bouwrechten binnen het agrarisch gebied én in de kosten voor sloop van verouderde infrastructuur. Omdat de markt ook toegankelijk is voor niet-landbouwers speelt de wet van vraag en aanbod en schieten de prijzen de hoogte in. Door in te zetten op agrarische herontwikkeling biedt de overheid kansen aan landbouwers die voorzien in onze voedselproductie én toont het de weg naar een zuiniger ruimtegebruik.’ (EM / Foto LinkedIn)