Primeur: eerste boek over ‘hoe ga ik om met mijn kind als de andere ouder een narcist is?
EINDHOUT – Vanmiddag werd in Eindhout ‘De twee werelden van Kleine Beer’ gelanceerd, een revolutionair therapeutisch kinderboek dat op een liefdevolle en begripvolle manier de complexe dynamieken van narcisme en toxisch ouderschap belicht. Het boek, geschreven door Jeroen Prossé, biedt een unieke invalshoek op dit vaak moeilijke onderwerp.
Prossé: ‘Ik ben klinisch psycholoog en sexuoloog en coördinator van een eigen groepspraktijk hier in Laakdal. Die praktijk leid ik twee jaar, maar ik ben al acht jaar werkzaam in de sector. Ik werk al sinds het begin van mijn carrière rond narcisme. Ik heb door de jaren heen zeker 200 cliënten begeleid rond dit thema. Ik heb er heel veel expertisme in opgedaan maar voornamelijk bij volwassenen. Ik stootte altijd op het hiaat ‘wat met de kinderen’? Drie jaar geleden kwam een jonge vrouw naar de praktijk en ze vroeg hoe ze moest uitleggen aan haar kind dat haar partner een narcist was. En ik wist het niet. Meer zelfs, er bestond geen literatuur over. Je kan volwassenen wel handvaten geven, rationeel weerbaar maken en ze de juiste inzichten meegeven maar kinderen blijven wel vastzitten in bepaalde situaties.’
Om één en ander duidelijk te maken moet je uiteraard wel weten of je partner een narcist is of niet. Prossé: ‘Narcisme is een term die de laatste tijd heel veel in het rond wordt gegooid. Het probleem is dat wij nooit, als psycholoog – zelfs niet als we de mensen in relatietherapie hebben gezien -, een diagnose kunnen stellen omdat we geen testen kunnen doen en we niet zomaar een diagnose mogen stellen. Daar heb je wat achtergrond voor nodig. Maar we zien natuurlijk wel heel veel kenmerken terug komen. Ik spreek op dat vlak vaak van een narcistische dynamiek. Het is een bepaald patroon van gedragingen en handelingen zoals negeren, kleineren, denigreren, je macht gebruiken, domineren, afdwingend zijn in je gedrag,… Eigenlijk alles wat er voor zorgt dat diegene die we narcistisch zouden noemen zijn of haar eigen zin kan doen zonder weerwoord terwijl de ander zich daaraan aanpast en er zich geen vragen bij stelt.’
‘Het probleem situeert zich vaak niet aan het begin van de relatie. Relaties met narcistische personen beginnen juist aan de andere kant van het spectrum. Je ervaart je partner niet als narcist. Integendeel. Hij of zij is fantastisch, het is iemand die je nog nooit bent tegen gekomen maar dat heeft een kostprijs. Het begint ongezond te worden wanneer de draagkracht van de één wordt gebruikt om de ander te gaan stutten en te gaan ondersteunen waar het eigenlijk niet nodig is. Ik spreek van een toxische relatie wanneer dit niet kan bijgestuurd worden, er niet over kan gepraat worden, het altijd zo moet zijn om geen ruzies te krijgen en het gaat om situaties die zichzelf in stand zullen houden.’
‘Het boek is bedoeld voor enerzijds de kinderen zelf. Ik heb het dan over de leeftijdscategorie van drie tot twaalf jaar. Ik denk er trouwens over na om nog een vervolg te schrijven voor oudere kinderen. In het boek vind je fantastisch leuke afbeeldingen die de verhalen heel erg duidelijk maken. Die gaan over de gevoelens die eraan te pas komen: welke soort gedragingen worden er gesteld en welk patroon zit daarin, maar op een heel laagdrempelige en fijne manier. Anderzijds is het bedoeld voor volwassenen en dan kijk ik naar alle mensen die in een verzorgende functie zitten. Dat kan de ouder zijn zonder de narcistische dynamiek of een leerkracht, een coach, een grootouder, kortom, eigenlijk iedereen die het kind wil versterken en daar de juiste handvaten voor wil vinden. Bij ieder verhaal staan een paar vraagjes en op die manier kunnen zij de juiste dingen in vraag stellen.’
‘Het is niet de bedoeling dat je tegen je kind zegt dat de andere ouder een narcist is. We gaan juist aangeven welke gedragingen zo iemand vertoont. We hebben drie personages: een kleine beer met twee ouders: een zachte beer en een harde beer. We tonen de verschillen tussen beiden aan die duidelijk gaan maken bij wie het kind zich aangenamer voelt en bij wie het minder aangenaam vertoeven is, waarbij we proberen te duiden hoe dit komt en wat je ermee kan doen.’ De illustraties zijn van Tom Huybrechts. Mogelijk komt er een Franse en Engelse vertaling. Info en bestellen kan hier
Edwin MARIËN
