Prachtig en volledig gerenoveerd Knechtjeshuis aan Paardenmarkt nu ook officiëel geopend
ANTWERPEN – Vanmiddag opende de Universiteit Antwerpen plechtig het volledig gerenoveerde gebouw op de Paardenmarkt, in aanwezigheid van Matthias Diependaele (N-VA), Vlaams minister van Onroerend Erfgoed.
In 2019 begon de Universiteit Antwerpen aan de grondige renovatie van het historische Knechtjeshuis en de andere gebouwen van de voormalige Stedelijke Nijverheidsschool. Vier jaar lang werd er gewerkt op de site, waar al sinds 1558 onderwijs wordt georganiseerd. Gedurende meer dan drie eeuwen ving de stad Antwerpen er weesjongens op. Zij kregen er ook een opleiding. De stad gaf de site voor 40 jaar in erfpacht aan UAntwerpen. In februari nam het Departement Productontwikkeling van de universiteit haar intrek in de volledig gerenoveerde gebouwen. De productontwikkelaars in spe vinden er ateliers, ontwerplokalen en labo’s voor lassen, houtbewerking, 3D-printen of lasercutting.
De renovatie, een ontwerp van Architecten DMT/Maatwerk uit Antwerpen, is een pareltje. Dat werd niet langer dan een week geleden formeel bevestigd, toen het project de juryprijs van Het Erfgoedjuweel, de monumentenprijs van de stad Antwerpen, won. Het kroonstuk van de renovatie is het historische Knechtjeshuis. Vlaanderen maakte 600 000 euro vrij om het beschermde monument in al zijn glorie te herstellen.
Diependaele: ‘Dit is een opmerkelijk restauratieproject. Het heeft niet alleen een historisch gebouw nieuw leven ingeblazen maar het belichaamt ook de kracht van samenwerking, toewijding aan erfgoedbehoud en de visie op duurzaamheid in de toekomst. Eén van de zaken die ik de voorbije jaren geleerd heb is dat een renovatieproject pas echt kan slagen als iedereen er zijn schouders mee onderzet. Dit is echt een verhaal van samenwerking. Het is niet altijd een cadeau om eraan te beginnen maar het resultaat mag in elk geval gezien worden. Het Knechtjeshuis is een gebouw dat dringend aandacht nodig had. De Universiteit heeft het project heel grondig aangepakt met een duidelijke visie voor ogen. Met het beheersplan is ook het toekomstig onderhoud van de site gegarandeerd. Het behoud van de authenticiteit van het gebouw was een essentieel uitgangspunt en dat doel is bereikt.’
Rector Herman Van Goethem: ‘We zijn hier op een heel uitzonderlijke site. We bevinden ons in een relatieve uithoek van het oude Antwerpen. Hier opende in 1558 het Knechtjeshuis zijn deuren. Dat gebeurde aan de Paardenmarkt, dat nog altijd het profiel heeft van een hele lange straat die langzaamaan versmalt en waar de paarden moesten draven. Er werden hier paarden verkocht tot in 1914. Het OCMW van Antwerpen heeft een geschiedenis die nog veel langer teruggaat dan 1558 met een prachtig archief waar het Knechtjeshuis een onderdeel van was. De stad heeft in dat weeshuis meer dan 300 jaar onderdak geboden aan weesjongens, die een opleiding volgden tot bakker, kleermaker,… In 1891 is deze plek de thuishaven geworden van de Stedelijke Nijverheidsschool. Tienduizenden leerlingen hebben hier schoolgelopen.’
‘Sinds 2013 is deze site onder de vleugels van de Universiteit Antwerpen. Vervolgens is het idee hier gekomen om de snelgroeiende opleiding productontwikkeling in de faculteit ontwerpwetenschappen – een unieke faculteit in Vlaanderen – naar hier te laten verhuizen. De universiteit is hier gevestigd in een bouwblok dat als het ware omringd wordt door het Begijnhof in de Rodestraat en aan de overkant was een abdij. Antwerpen had minstens zeven gigantisch grote abdijen binnen haar omwallingen. Toen had men huizenblokken waar men doorheen kon stappen. En wat zien we nu? De architecten hebben opnieuw gezorgd voor een doorgang, het Kauwenstraatje. Op die manier sluiten we terug aan met de morfologie van die oude stedelijke ruimte. Onze universiteit loopt vanaf de Prinsstraat door tot aan de Paardenmarkt, in één groot geheel waar we kunnen doorstappen.’
Edwin MARIËN
Foto Universiteit Antwerpen
