Oosterweelwerken leggen vondsten van Amerikaans legerkamp uit WOII bloot
ANTWERPEN – In het kader van de werken aan de Oosterweelverbinding voert de stedelijke dienst archeologie onderzoek uit op een deel van de site van het voormalige Amerikaanse kamp Top Hat op Linkeroever. Dit tentenkamp werd na WOII in 1945 opgericht voor de opvang en repatriëring van Amerikaanse soldaten die terugkeerden van het front. Het onderzoek leverde al tal van vondsten en nieuwe inzichten op over het leven van de soldaten.
Burgemeester Bart De Wever (N-VA): ‘Kamp Top Hat in het Sint-Annabos was immens groot. 270 000 Amerikaanse soldaten hadden er hun laatste stopplaats aan het einde van Wereldoorlog II voor ze met de boot terug naar Amerika werden gebracht. In totaal was er plaats voor 16 500 soldaten en officieren. Dat is zo groot als een gemiddelde gemeente in dit land. Daarom werden er in het kamp allerlei voorzieningen getroffen: bakkers, cinema’s, restaurants, bars, souvenirwinkels, kappers, een ijssalon en een schoenenpoetssalon. Over het leven van toen zijn er nog tal van historische bronnen beschikbaar, maar met het archeologische werk dat nu verricht wordt, worden die dagdagelijkse objecten tastbaar.’
Zo’n dertien hectare of vijftien procent van het volledige tentenkamp valt binnen het projectgebied. Naar aanleiding van deze werken werd enkele jaren geleden een archeologisch vooronderzoek met proefputten uitgevoerd. Op basis hiervan wist men dat er heel wat vondsten van het kamp in de ondergrond te verwachten waren en werd een onderzoeksplan opgesteld. Het archeologisch onderzoek startte eind januari en loopt tot begin april 2021.
Bij de markante vondsten horen munten, militaire insignes, uniformknopen en munitie, maar ook delen van uniformen, tenten en voertuigen. De meeste soldaten verzamelden tijdens hun militaire campagne in Europa souvenirs, waaronder medailles en wapens van het Duitse leger. De wapens mochten niet allemaal mee op het schip en werden vaak begraven in putjes tussen de tenten. Ook kleinere voorwerpen uit het dagelijkse leven van de soldaten werden achtergelaten zoals tandpasta, scheercrème en eet- en drinkgerief met de stempel van US Army. Daarnaast zijn er ook vondsten uit de medicinale sfeer (ampullen, morfine en zalfjes). Een team van archeologen en vrijwilligers scant sinds januari met metaaldetectoren de ondergrond van het tentenkamp via lange proefsleuven. Om de veiligheid te garanderen, biedt het bedrijf Bom.be ondersteuning door explosieven te verwijderen.
Alle vondsten worden met GPS ingemeten en aangeduid op het grondplan van het kamp. Zo willen de archeologen een beeld krijgen van de organisatie van het kamp en komen er spreidingspatronen aan het licht. Dit leert meer over de gebruikers, het gebruik en de functies die hebben plaatsgevonden. De vondsten worden gedocumenteerd, opgelijst en opgenomen in een digitale catalogus. Hier verwachten de archeologen meer informatie te krijgen over wie mogelijk in het kamp verbleef, welke souvenirs ze bijhielden of juist weg wilden gooien. Ook de fundamenten van gebouwen en sanitaire voorzieningen worden onderzocht. Rond deze structuren en waar afvalputten aangetroffen worden, wordt er dieper gegraven in opdracht van Lantis en in samenwerking met de aannemer COTU. Geïnteresseerden kunnen de opgravingen volgen op www.antwerpenmorgen.be/kamptophat en via Facebook en Instagram. (EM / Foto Stad Antwerpen)