Ongeneeslijke kleuterjuf Inge schreef boek om rouw bij kinderen bespreekbaar te maken
MECHELEN – Kleuterjuf Inge Nees (zie foto) is ongeneeslijk ziek. Dat kreeg ze in februari te horen. Toen moest ze, na 35 jaar voor de klas te hebben gestaan bij kleuterschool De Ark in Battel, plots stoppen met werken. Ze schreef het kinderboek ‘Juf, waar ben je?’ om deze moeilijke thematiek beter te kaderen bij jonge kinderen. Het onderwijsveld onderzoekt nu hoe ze het boek structureel kunnen inzetten om rouw en verlies bespreekbaar te maken. In september was het boek klaar. Volgende week wordt het vertaald naar het Frans, in december verschijnt het in het Engels en het Duits.
Inge: ‘Toen de dokters me hadden ingelicht heb ik met de directie van de school afgesproken dat ik over mijn situatie zou praten met de kinderen, vijfjarigen. Dat ging heel goed want de kleuters weten dat leven en dood eigenlijk samenhangt. Er kwamen vragen zoals: ‘Juf, heb ik dan ook kanker?’ of ‘Juf, kan je nog lezen?’ of ‘Juf, jij hebt kanker. Mag ik nu gaan spelen?’ of ‘Ik ga naar Duitsland op vakantie.’ En dan was er nog de kleuter die zei ‘Ik ga een toverstok voor jou maken om u beter te toveren.’ Enkele weken later, tijdens een weekend aan zee, kon ik niet slapen. Ik had een hele tekst in mijn hoofd. Mijn afscheid naar de kleuters toe. Ik besloot om een boek te schrijven. Ik liet mij inspireren door ‘Moemoe op de maan’ van Eva Hadermann, de mama van een kleuter in mijn klas. Zij schreef dit boek aan de hand van gesprekken die ze had gevoerd met haar zoontje waarmee ze een leidraad wil zijn in het praten met kinderen over het verlies van een dierbare.’
‘Toen ik Eva toestemming vroeg om te refereren naar haar boek stemde ze meteen toe. Ze bood aan om me te helpen met de lay-out, een aanbod dat ik niet kon afslaan. Ik zocht ook nog een illustrator. Jan Smets was opa van een kleuter in mijn klas. Zijn mooie tekeningen spraken me aan en hij stelde voor om met ons in zee te gaan. Mijn verhaal was klaar en ik zei tegen een oud-collega ‘leg het nu maar in de kast en breng het uit wanneer ik er niet meer ben.’ En toen zei Jan: ‘Neen, dat kunnen we niet maken. Je moet dat boek voelen, je moet dat boek zien, het moet in de boekenwinkels liggen en je moet gaan signeren. Ga ervoor.’ En ik dacht: ok, ik ga ervoor. Eva, Jan, Peter (mijn partner) en ik besloten dat de winsten van ons boek naar goede doelen zou gaan. Wij kozen voor Wijzersterk – een organisatie die dagbesteding aanbiedt voor personen met een beperking -, Sjarabang – een inclusief creatief atelier waar kunst- en cultuurparticipatie van mensen met een verstandelijke of meervoudige beperking bevorderd wordt – en Palliatief Netwerk Mechelen.’
‘Op een nog later te bepalen datum, wellicht half december, zullen ook de originele illustraties van Jan hiervoor geveild worden. Volgende stap was het zoeken naar een uitgever. Via Piet den Boer kwamen we in contact met Willems Uitgeverij. Piet had daar ook al boeken bij uitgegeven. Bedoeling is dat het boek een leidraad wordt om deze dingen bespreekbaar te maken. Kinderen zijn zo natuurlijk. Ze gaan hier zo ‘naturel’ mee om dat eigenlijk het taboe uit de wereld wordt geholpen dus ik vraag aan volwassenen om te proberen om er open en eerlijk met de kinderen over te praten. Een aantal weken geleden ben ik mijn boek ook gaan voorlezen op school aan leerlingen van diverse leeftijden.’
”Juf, waar ben je?’ is een toegangspoort naar het bredere gesprek over rouw en verlies, een gesprek dat we als samenleving moeten voeren. Dit boek, verankerd in de realiteit van het onderwijs, sluit naadloos aan bij onze missie om duurzame, educatieve initiatieven te bieden die diversiteit en openheid bevorderen, en onze visie om een platform uit te bouwen rond rouweducatie.’
Hoe het momenteel met Inge gaat? ‘De laatste scan toonde opnieuw extra vlekken op mijn lever. Ze gaan de chemo verhogen. De dokters geven me nog een jaar maar dit boek inspireert me om er de moed in te houden. Tenslotte reageert iedere mens anders op de ziekte. Ik heb trouwens al een scenario voor een nieuw boek . Dat zal gaan over rouwen om een poes.’ Info over ‘Juf, waar ben je,’ en hoe het bestellen vind je hier
Edwin MARIËN