Mijlpaal bij UAntwerpen om levende bacteriën in te zetten tegen (corona-)virus
ANTWERPEN – Een multidisciplinair team onder leiding van de Universiteit Antwerpen onderzocht of een keelspray met goede bacteriën de symptomen van besmette coronapatiënten kan bestrijden. Het onderzoek wees uit dat de speciaal uitgekozen bacteriën het aantal virusdeeltjes konden verminderen.
In februari 2021, in volle crisis, gingen de onderzoekers onder leiding van prof. Lebeer op zoek naar COVID19-patiënten die een positieve PCR-test hadden afgelegd. Hiervoor werkten ze samen met huisartsen en met de lokale triagecentra. Ze vroegen hen om binnen de vier dagen na hun vastgestelde besmetting te starten met een keelspray. Twee weken lang zouden ze die spray, waarin bacteriën met immuunstimulerende en antivirale werking zaten, dagelijks gebruiken.
41 testpersonen kregen de keelspray met probiotica mee, 37 mensen kregen een placebospray. Ze volgden zichzelf op met een studiepakket waarmee ze stalen van hun neus en keel (met wissers) en bloed (met een vingerprik) bij zichzelf afnamen (zie foto). De stalen werden geanalyseerd in het UZA en het Instituut voor Tropische Geneeskunde. Dr. Ilke De Boeck, bio-ingenieur en onderzoeker Milieu Ecologie en Toegepaste Microbiologie UAntwerpen Campus Groenenborger: ‘Op wissers waarop we de virale lading onderzochten op basis van de gekende PCR-testen, zagen we een verschil tussen mensen die de keelspray met probiotica gebruikten ten opzichte van de controlegroep. Zij hadden minder virusdeeltjes in hun neus en keel ten opzichte van de controlegroep.’
Prof. Sarah Lebeer van UAntwerpen Departement Bio-ingenieurswetenschappen en haar team vermoeden dat de keelspray – indien vroeger toegediend – ervoor kan zorgen dat het virus minder repliceert en ziektesymptomen en de verspreiding van het virus kan verminderen. Zo hebben de juiste probiotica potentieel als antiviraal middel. Verschillende testen, waaronder enkele samen met het Rega Instituut van de KU Leuven, gaven aan dat er potentieel is tegen andere respiratoire virussen. Al is daar nog veel meer klinisch onderzoek en een duur geneesmiddelentraject voor nodig.
Probiotische therapie, of therapie met bacteriën die goed zijn voor onze gezondheid, zit in de lift. Het team van prof. Lebeer en lifesciencebedrijf YUN uit Niel werkten al eerder succesvol samen voor de ontwikkeling van innovatieve behandelingen met probiotica voor huidproblemen zoals acne en vaginale schimmelinfecties. Voor de keelspray tegen COVID19 gingen ze kijken welke bacteriën ons immuunsysteem triggeren en hoe ze op virusinfecties reageren. Zo maakten ze een selectie van drie bacteriën die ze in de spray verwerkten. Die werd door YUN ontwikkeld in een formule, die ervoor zorgt dat de bacteriën stabiel blijven in de spray en goed in de keel aanhechten om zo hun positieve effecten uit te oefenen.
De resultaten zijn veelbelovend en tonen aan dat bepaalde goede bacteriën uit ons microbioom naast hun al bewezen werking tegen bacteriën en schimmels ook antivirale werking kunnen hebben. De Boeck: ‘Officiële geneesmiddelen zijn er voor alle duidelijkheid nog niet. We zitten nog in de proof of concept fase. Dat betekent dat we nog onderzoek moeten doen op een veel grotere groep mensen om te kijken of onze hypothese klopt.’ De resultaten vormen een belangrijke mijlpaal om levende bacteriën in te zetten als antiviraal middel. (EM / Foto Universiteit Antwerpen)
