Meisjes aan de macht in het bonoboverblijf van Zoo Planckendael
MECHELEN – In het bonoboverblijf in ZOO Planckendael wordt er meer dan ooit geslingerd en geklauterd. De bestaande groep van dertien kreeg het gezelschap van maar liefst vijf nieuwe bonobovrouwen. Dat zorgt voor extra girlpower én leven in de brouwerij. Met de komst van de vijf nieuwelingen is de bonobogroep van ZOO Planckendael uitgegroeid tot de op één na grootste groep van Europa, na La Vallée des Singes.. De nieuw samengestelde groep is nu een tiental dagen samen. Wij vroegen aan verzorger Joris Jacobs hoe het met hen gaat.
‘Het was wel even aanpassen voor de anderen. Wanneer je plots vijf nieuwkomers hebt is dat wennen. Het was de bedoeling dat ze in twee groepen zouden komen maar corona besliste daar anders over. Nayembi (veertien jaar) en dochter Nila (vier jaar) komen uit de zoo van Frankfurt, Binti (25 jaar) verhuisde met kleintjes Bina (vijf jaar) en Balina (negen maanden) vanuit Keulen. We hebben ook gewacht tot Binti bevallen was vooraleer haar naar hier over te brengen. Met de komst van Nayembi heeft de dierentuin waardevolle genen in huis. Ze is de enige nog levende nakomeling van bonobo Mobikisi, één van de laatste dieren uit de natuur. Deze bloedlijn is daarom erg belangrijk. Eén van onze bonobo’s is op haar beurt naar Frankfurt verhuisd. Vanaf hun achtste/negende jaar, beginnen zijn ze geslachtsrijp en worden ze naar een andere dierentuin overgebracht’
‘De komst van de vijf verliep niet van een leien dakje Elke bonobo heeft zijn status opgebouwd en ziet die niet graag in het gedrang komen door de komst van nieuwkomers. Binti heeft twintig jaar in Frankfurt verbleven. Dat is uitzonderlijk lang. Ze zijn nu opgesplitst in twee groepen. Eerst zitten ze bij de ‘makkelijkste karakters’. Vlooien, elkaars vacht schoonmaken zijn tekenen van een vlotte integratie. Wanneer de dieren schreeuwen, elkaar achternazitten of zelfs bijten, zoeken we naar andere manieren om hen in de groep te brengen. Dat gebeurt steeds met respect voor het ritme van de dieren. Bedoeling is dat ze op termijn – ikzelf hoop tegen de winter – met zijn allen samen kunnen leven. Op dat moment mogen ze ook samen op het eiland. Nu zou dat nog te riskant zijn.’
Joris staat al 25 jaar bij de bonobo’s. Hij is één van de vijf bonobo-verzorgers. ‘In principe werk ik hier nog tien jaar en ik ga ervanuit dat men me niet gaat verplaatsen. Bonobo’s zijn niet de makkelijkste dieren om te verzorgen. Ik heb mijn opleiding gevolgd in de Verenigde Staten, in Milwaukee. Ook als verzorger moet je een hele weg bewandelen. Ik heb eerst zes jaar bij de hoefdieren gestaan en toen er hier een plaats vacant was heb ik niet geaarzeld. Sinds vorig jaar hebben de bonobo’s een riant verblijf. Goed voor hen maar het maakt er mijn taak niet lichter op. Vroeger moest ik vijf deuren sluiten, nu zijn het er 35. De bonoboverblijven moeten sinds enkele jaren groter zijn. Er moet minstens plaats zijn voor vijftien bonobo’s. Zo gaat er binnenkort een nieuw verblijf open in het Nederlandse Rhenen.’
ZOO Planckendael is internationaal stamboekhouder en Europees coördinator van het kweekprogramma van de bonobo’s en coördineert zelf al 25 jaar onderzoek op deze fantastische maar bedreigde dieren in eigen land en in het land van herkomst, Congo. Sinds 1992 bestuderen wetenschappers van het Centre for Research and Conservation uit binnen- en buitenland er het gedrag van bonobo’s.
Planckendael mag door de coronamaatregelen maar één-derde van het normale aantal bezoekers toelaten: 6 000 mensen per dag. Tot nu toe kreeg de zoo 80 procent minder mensen over de vloer dan normaal. Een nieuwe publiekstrekker is het winterlichtfestival dat van vrijdag 27 november tot zondag 10 januari 2021 tegelijkertijd in Antwerpen (onder het thema ‘Alice in Wonderland’) en in Planckendael (rond dinosaurissen) zal lopen.
Edwin Mariën
Foto KMDA
