MAS pakt uit met spraakmakende expo over koloniaal verleden van België
ANTWERPEN – Precies 100 jaar geleden, in volle koloniale tijd, werd de stad Antwerpen eigenaar van een Congolese kunstcollectie. De expo ‘100 x Congo. Een eeuw Congolese kunst in Antwerpen’ zet 100 kunst- en gebruiksvoorwerpen in de kijker uit de Congolese collectie die in het MAS wordt bewaard. De rijkdom en diversiteit van de klassieke Congolese kunst- en gebruiksvoorwerpen zullen in deze spraakmakende expo worden getoond.
Centraal in de tentoonstellingsruimte staan de 100 blikvangers uit de Congolese collectie van het MAS. Ze laten de rijkdom en diversiteit zien van de klassieke Congolese kunst- en gebruiksvoorwerpen. De basiscollectie dateert van 1920 toen de stad talrijke Congolese kunstvoorwerpen bij de handelaar Henri Pareyn (1869-1928) kocht en de minister van Koloniën, Louis Frank (1868-1937), objecten na zijn reis in Belgisch-Congo, schonk.
Langs de wanden van de museumzalen wordt het verhaal verteld over hoe de vroege handelscontacten tussen Europa en Afrika verliepen, hoe Antwerpse meesters Afrikanen in beeld brachten en waarom Congolezen op koloniale wereldtentoonstellingen werden opgevoerd. De tentoonstelling blikt ook terug naar hoe Belgische kolonisering en missionering de Congolese culturen onmiskenbaar hebben beïnvloed en hoe de Congolezen naar de witte mens (mundele) keken.
Schepen voor cultuur Nabila Dait Daoud (N-VA): ‘Met de tentoonstelling ‘100 x Congo. Een eeuw Congolese kunst in Antwerpen’ wil het MAS een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over het koloniale verleden van België vanuit een culturele, Antwerpse invalshoek. De 100 blikvangers uit de Congo collectie leggen ons een spiegel voor. Ze doen ons stilstaan bij de koloniale erfenis. Maar het MAS blikt ook vooruit, met aandacht voor verbinding en meerstemmigheid. Het museum gaat de dialoog aan met de betrokken gemeenschappen in Congo en de diaspora. Dat resulteert in een knappe, aangrijpende tentoonstelling: brandend actueel en tegelijk historisch onderbouwd.’
Voor deze tentoonstelling werkt het MAS samen met Belgische en Congolese kunstenaars, filmmakers en onderzoekers. Patrick Mudekereza, schrijver, kunstenaar en directeur van het kunstencentrum WAZA in Lubumbashi nodigt het publiek met poëtische interventies uit om kritisch naar de expo te kijken. In de film ‘In vele handen’ van het Belgisch-Congolees filmcollectief Faire-Part laten 25 personen uit Antwerpen en Kinshasa hun stem horen over de collectie en restitutie.
De 100 blikvangers uit de MAS collectie worden aangevuld met een selectie van bruiklenen uit diverse Antwerpse, Belgische (onder meer van het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika uit Tervuren) en Nederlandse musea en privéverzamelingen .
Naar aanleiding van 60 jaar Congolese onafhankelijkheid en de 100ste verjaardag van de Congolese collectie in beheer van het MAS verschijnt het gelijknamige boek ‘100 x Congo. Een eeuw Congolese kunst in Antwerpen’. In deze publicatie blikken Congolese en Belgische onderzoekers voor het eerst samen terug op de historische banden tussen Antwerpen en Congo. Het resultaat is een bijzondere reeks bijdragen over een gedeelde en beladen geschiedenis.
De expo gaat gepaard met een boeiend en leerrijk randprogramma met onder meer lezingen over dekolonisatie, workshops voor kinderen en een (digitaal) leeraanbod voor scholen. Er zijn geleide bezoeken beschikbaar in het Nederlands, Frans, Engels, Lingala en Swahili. Het MAS werkt ook samen met De Studio, die tijdens de expo zorgt voor een aangepast filmprogramma. De tentoonstelling loopt tot zondag 28 maart 2021. (EM / Foto Collectie MAS)
