Luk Lemmens (N-VA): ‘3M draagt de verantwoordelijkheid in het PFOS-dossier’
ANTWERPEN – Het PFOS-schandaal rond 3M in Zwijndrecht was uiteraard een onderwerp van gesprek vanmiddag op de provincieraad van Antwerpen onder de vorm van een interpellatie van Ilse van Dienderen (Groen).
Van Dienderen: De ‘forever chemicals’ (chemische stoffen die niet biologisch afbreekbaar zijn) zijn sinds juni niet meer weg te denken uit het openbaar debat. Ik vraag me af of de opgelegde normen wel streng genoeg zijn. De norm voor de concentratie PFOS wordt bijgestuurd naar één microgram maar zou het niet beter zijn om daar 0,1 microgram van te maken? En wat gaat er gebeuren met de lozingen in de lucht? Sommigen zeggen zelfs – en indien ik me niet vergis is Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA) daarbij – dat het bedrijf moet sluiten. Waarom haalt Lantis – de organisatie die de Oosterweelwerken realiseert – deze norm wel en waarom kan ook 3M dat doen in de Verenigde Staten maar niet in Europa?’
Luk Lemmens (N-VA, zie foto), gedeputeerde voor omgevingsvergunningen: ‘Voor alle duidelijkheid: in de vergunning van Lantis werd als norm eveneens één micogram gehanteerd. De lozingsnormen voor 3M werd danig gereduceerd: van 30 naar één microgram. Hiervoor heeft de deputatie het advies van de experten gevolgd. Indien het bedrijf een nieuwe, gemotiveerde, aanvraag doet zal de deputatie dit bestuderen. Sinds 2002 gebruikt 3M PFOS niet meer.’ Even ter herinnering: een deel van de PFOS is in de grond rond de fabrieksterreinen terechtgekomen. Op sommige plaatsen zit tot 26 keer teveel PFOS in de grond in Zwijndrecht. Dat kwam aan het licht tijdens de graafwerken voor de nieuwe Scheldetunnel van de Oosterweelverbinding in Antwerpen. Lemmens: ‘Jammer genoeg kan je die PFOS niet zomaar laten verdwijnen. Een nulnorm betekent dat we de sanering moeten stopzetten en dat is nu net niet de bedoeling want we moeten vermijden dat het goedje zich nog verder verplaatst. OVAM – de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij – heeft ons bevestigd dat strenge normen nodig zijn maar dat bodemsanering mogelijk moet blijven. De lozing in de lucht is recent aan het licht gekomen. Er zijn geen normen voor PFAS in de lucht, noch in Vlaanderen, noch in Europa. Er zijn ook geen methodes om dit te meten.’
Wel is er een mogelijkheid om PFAS vast te stellen in de omgeving. De VMM (Vlaamse Milieumaatschappij) is in samenwerking met VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) Mol een uitgebreid onderzoek gestart voor de luchtmonitoring van PFAS. Hiervoor werden in de directe omgeving van de Lantis-werf en de opslag van de met PFOS vervuilde grond en in een ruimere omgeving binnen een perimeter van drie kilometer rond de 3M-site verschillende bemonsteringstoestellen geplaatst. De waarschuwings- en actiedrempel zal door de stofexperts van VMM tegen eind dit jaar, op basis van deze set meetdata en in overleg met VITO, bepaald worden. Lemmens: ’Daar wachten we op. PFAS in de lucht kan echter ook van elders komen. Iedereen dient te weten dat wij ons in deze omslachtige zaak laten adviseren. Ik betreur het dat 3M zo weinig transparant is. Deze vervuiling is in eerste instantie de verantwoordelijkheid van het bedrijf.’ Ondertussen stelt de gemeente Zwijndrecht 3M in gebreke voor de PFOS-vervuiling. Het bedrijf moet zich binnen de veertien dagen engageren om de schade voor Zwijndrecht en zijn inwoners te vergoeden, zoniet komt er een strafklacht met burgerlijke partijstelling. Daarnaast wil de gemeente dat alle inwoners de kans krijgen een bloedonderzoek te ondergaan.
Edwin MARIËN
Foto N-VA
