Laatste werkende stoomgraanzuiger ter wereld morgen zondag te bezoeken

 Laatste werkende stoomgraanzuiger ter wereld morgen zondag te bezoeken

ANTWERPEN – De laatste werkende stoomgraanzuiger ter wereld is teruggekeerd naar Antwerpen. Na een restauratie van bijna twee jaar werd de graanzuiger vanochtend officieel geopend aan de Droogdokkenweg 4, waar hij morgen zondag, kan worden bezocht door het grote publiek naar aanleiding van Open Monumentendag.

Stadsgraanzuiger 19 is de laatste drijvende, door stoom aangedreven elevator ter wereld. Morgen ben je welkom aan boord om hem te komen bekijken. Op een welkomstbord zie je welke ruimtes open zijn. De toren en de weegkamer – boven in de toren – zijn alleen onder begeleiding te bezoeken. Deze graanzuiger is in 2021-2023 gerestaureerd dankzij Vlaamse subsidie (458 250 euro) en bijdragen van diverse Nederlandse fondsen. Sinds 1987 zorgen de vrijwilligers van Stichting Rotterdamse Graanelevator voor het beheer.

De graanzuiger (of elevator) is bedacht aan het einde van de negentiende eeuw in Engeland. Met deze machine kun je ‘agribulk’, zoals granen, pitten, zaden en peulvruchten, veel sneller overslaan vanuit een zeeschip in binnenvaartschepen. In Rotterdam zorgt de Graan Elevator Maatschappij vanaf het begin van de twintigste eeuw voor de aanschaf en de inzet van de elevatoren. Overslag met een elevator gaat niet alleen veel sneller. Er zijn ook veel minder mensen voor nodig. Een graanelevator zorgt voor een besparing in arbeid van meer dan 90 procent.

Graanzuiger 19 opereerde van 1927 tot 1984 in de Antwerpse haven. Een vloot van 24 graanzuigers stond er in voor de overslag van bulkgoed (granen, zaden, noten,…). Ze waren beeldbepalend in Antwerpen, maar ook in de havens van Rotterdam, Hamburg, Londen,… waren dergelijke machines aan het werk. Nabilla Ait Daoud (N-VA), schepen voor cultuur: ‘De droogdokkensite is een markante plek. We zijn hier vandaag samen gekomen voor een bijzondere machine en voor de publieke start van een co-ouderschap. Zo’n graanzuiger is een knap voorbeeld van de innovatie en het technisch vernuft dat de maritieme wereld al sinds vele eeuwen typeert. Voor de graanzuigers er waren kostte het meer dan 100 havenarbeiders een dikke week om 6 000 ton bulkgoederen over te hevelen van het ene naar het andere schip.’

‘Met die graanzuiger gebeurde dat met een capaciteit van bijna 200 ton per uur. De eerste graanzuiger deed zijn intrede in Antwerpen in 1910. De laatste bleef tot de jaren ’80 actief. Graanzuiger 19 werd in 1985 aan Nederland verkocht en daar ligt de kiem van dit verhaal. In 2015 zetten de mensen van Maritiem Museum Rotterdam al de unieke samenwerking op stapel met de collega’s van het MAS om dit statige exemplaar gezamenlijk te beheren. Hierdoor realiseren zij een Europese primeur. Voor het eerst in de geschiedenis nemen twee grote musea in verschillende landen de verantwoordelijkheid voor maritiem erfgoed want deze graanzuiger heeft zowel voor Vlaanderen als voor Nederland een speciale betekenis.’

‘Dat blijkt uit de erkenning als Vlaams Varend Erfgoed in 2018 waarvoor de extra Vlaamse financiele steun vrijkwam voor de restauratie. De Graanzuiger 19 zal de helft van de tijd in Antwerpen doorbrengen en de andere helft in Rotterdam. Het Maritiem Museum Rotterdam blijft de feitelijke eigenaar.’

Het onderwaterschip en de stootlijsten zijn hersteld of waar nodig vernieuwd, de deuren en ramen zijn vervangen, en de weegkamer is aangepakt. Alles werd ook opnieuw in de verf gezet. Daarbij kreeg de graanzuiger zijn oorspronkelijke Antwerpse kleuren terug: muisgrijs, in tegenstelling tot de felgele kleur van de buizen van de Rotterdamse graanzuigers van weleer.

Morgen is de gerestaureerde graanzuiger open voor publiek, net als de andere erfgoedschepen en -kranen op de droogdokkensite. De graanzuiger zal ook onder stoom zijn.

Edwin MARIËN

Foto Theo DE MAN

 

🤞 Abonneer u op onze nieuwsbrief

Ontvang tweemaal per week een overzicht van het nieuws uit uw regio


Aanverwante berichten

Antwerps Persbureau

GRATIS
BEKIJK