Kunstwerk Antipodo in Stadspark oogt normaal maar is dat toch niet helemaal
ANTWERPEN – Voor de reeks Publiek Figuur nodigt Kunst in de Stad jaarlijks een hedendaagse kunstenaar uit om een nieuw werk te maken vertrekkende van de vraag: Wie of wat zetten we vandaag op een sokkel? Na Tramaine de Senna (2020), Goshka Macuga (2021) en Mekhitar Garabedian (2022) is het nu de beurt aan kunstenaar Iván Argote (°1983, Colombia, woont en werkt in Parijs).
Vandaag werd het kunstwerk ingehuldigd in aanwezigheid van Nabilla Ait Daoud (N-VA, links op de foto), schepen voor cultuur, en de kunstenaar. Je vindt het beeld, Antipodo getiteld, in het Stadspark (langs het fiets- en wandelpad, ingang Quinten Matsijslei). Deze menselijke figuur oogt op het eerste zicht ‘normaal’ maar wanneer we aandachtiger kijken zien we dat de kunstenaar de voeten achterstevoren heeft geplaatst.
Argote (rechts op de foto): ‘De plaats waar het werk staat is een ‘natuurlijke’ plek voor mij. Beelden van mij staan onder meer in metrostations. Soms belanden ze in een museum maar ze komen er altijd weer uit. Dit werk is zeer speciaal voor mij. Ik ontleende deze ingreep aan historische afbeeldingen van mensen die ‘aan de andere kant van de aarde’ leven. Deze afbeeldingen van semi-monsterlijke maar toch menselijke figuren tonen ons hoe ‘de ander’ vaak met vrees en verachting beschouwd werd en hoe onwetend en voorgenomen we soms zijn over diegenen die we niet goed kennen.’
‘Ik maakte een film onder de titel ‘As Far as You Can Get’ waarmee ik steden probeer te zoeken die met elkaar matchen aan weerszijden van de aardbol. Er zijn slechts zes steden die hiervoor in aanmerking komen. Eén van die steden is Neiva en ligt in Colombia, waar ik vandaan kom. Het matcht met een stad in Indonesië, Palembang. Ik ben naar beide plaatsen gegaan met mijn theorie om aan te tonen hoe dicht wij bij elkaar staan, ook al wonen zo ver als mogelijk van elkaar. Daar komt het idee van deze Antipodo vandaan.’
‘Het woord antipode (‘tegenovergestelde voet’) is ontstaan in het oude Griekenland om een territorium aan de andere kant van de wereld te benoemen. Tijdens de Middeleeuwen transformeerde de betekenis van het woord en het werd geïnterpreteerd als ‘met omgekeerde voeten’. Europeanen reisden naar Amerika met het idee dat de voeten van de mensen daar omgekeerd zouden staan, dat ze daar een soort aliens zouden aantreffen.’
‘Ik begon mij af te vragen ‘waarom dachten mensen zoiets?’ ‘waarom beschouwden ze niet iedereen als hun gelijke?’ Het personage op het beeld toont zo iemand. De figuur is bijzonder fier omdat hij ‘anders’ is. Ook de relatie tussen Noord en Zuid integreerde mij. Ik hou van de complexiteit van deze figuur.’
Ait Daoud: ‘Al jarenlang tonen wij beelden met een 21ste eeuwse toets en dit op een in onbruik geraakte klassieke stenen sokkel die wordt gebruikt om nieuwe beelden te presenteren in de publieke ruimte. Onder de noemer ‘Publiek Figuur’ wordt elk jaar een hedendaagse kunstenaar gevraagd om na te denken over de actuele betekenissen van representatie en figuratie in de kunst.’
‘Antipodo is een – als u het mij vraagt – wonderlijk bronzen beeld. Het werk van Ivan gaat over de ideeën die we hebben over ‘andere mensen’, over andere lichamen ook. De grappige voeten van Argote lijken te zeggen: in dit park kruisen mensen van allerlei levenswandel elkaars pad. We wandelen misschien heel verschillend door de stad en door het leven maar we wandelen wel op dezelfde grond. En zo maakt Kunst in de Stad voor het vierde jaar op rij haar ambitie waar: de Antwerpenaar en de bezoeker op een fijne, speelse, manier uitnodigen tot een kritische reflectie over kunst in het openbaar domein. Wie of wat plaatsen wij vandaag op een voetstuk in onze maatschappij? Hoe zetten we aan tot debat en de uitwisseling van meningen met een open geest?’
Edwin MARIËN