Kleine ingreep kan incontinentie oplossen ontdekken UAntwerpen, UZA en Oxford University
WILRIJK – UAntwerpen en het UZA Edegem sloegen de handen in elkaar met de universiteit van Oxford om ongewild urineverlies aan te pakken. Met een minimale chirurgische ingreep implanteren ze elektroden naast de schaamzenuw, waardoor patiënten hun plas kunnen ophouden. De eerste resultaten zijn veelbelovend.
Je plas goed kunnen ophouden, het is lang niet iedereen gegeven. Internationale studies tonen aan dat ongeveer een derde tot de helft van de volwassen vrouwen in meer of mindere mate aan ongewild urineverlies lijden. Slechts een minderheid wordt hiervoor behandeld. De twee meest voorkomende vormen van ongewild urineverlies zijn inspanningsgebonden urineverlies, bijvoorbeeld bij hoesten en tillen, en aandrangincontinentie, wanneer je plots een dwingende aandrang krijgt om te plassen, een aandrang die niet meer te stoppen is.
Stefaan De Wachter, diensthoofd urologie bij UZA en professor urologie bij UAntwerpen Campus Drie Eiken in Wilrijk: ‘Naar gelang de vorm van ongewild urineverlies zijn er vandaag verschillende behandelingen beschikbaar waarbij iets wordt ingeplant. De huidige behandelingen werken vaak maar in op een deel van de klachten. Ze evolueren niet mee met de klachten, waardoor patiënten na verloop van tijd opnieuw urineverlies ervaren. Andere bestaande oplossingen werken enkel in op de blaas, terwijl we ook de sluitspier moeten stimuleren om urineverlies te voorkomen.’
UAntwerpen, het UZA en de universiteit van Oxford stampten samen de spin-off Amber Therapeutics uit de grond. Zij ontwikkelden Amber-UI: de eerste ‘slimme’ neurostimulator die de schaamzenuw (nervus pudendus) stimuleert om je plas beter op te houden. Het implantaat kan signalen van patiënten waarnemen, interpreteren, en zijn stimulatie hieraan aanpassen om zo in verschillende omstandigheden de normale blaasfunctie te herstellen.
De Wachter: ‘We stimuleren de schaamzenuw of nervus pudendus, de zenuw die ervoor zorgt dat de sluitspier sluit en wij de plas kunnen ophouden. Op die manier kunnen we de bestaande fysiologische reflexen versterken wanneer dat nodig is. Gezien deze stimulatie zich aanpast naargelang de signalen van de patiënt, zijn we erin geslaagd om de beide veel voorkomende vormen van urineverlies te behandelen. De stimulatie zorgt voor het ontspannen van de blaas, wanneer de patiënt een vervelende aandrang krijgt, en voor het sluiten van de sluitspier om inspanningsgebonden urineverlies te voorkomen. Om het systeem in te planten hebben we een nieuwe heelkundige techniek ontwikkeld waarvoor slechts drie kleine insnedes in de huid nodig zijn.’
De partners startten met AURA-2 (Augmenting Urinary Reflex Activity) een pilootstudie op. Vijftien vrouwen krijgen het implantaat ingeplant in het UZA. Bij drie van hen is de ingreep al achter de rug. De Wachter: ‘De andere deelnemers zullen in de komende maanden worden geopereerd. De eerste bevindingen zijn alvast positief. Zowel de haalbaarheid van de chirurgische ingreep als de therapie blijken veelbelovend.’
Aidan Crawley, CEO van Amber: ‘Deze behandeling hebben we op minder dan twee jaar ontwikkeld. Het toont ons vermogen om snel prototypes te maken van nieuwe bio-elektrische therapieconcepten. Het is fantastisch dat de eerste resultaten er op wijzen dat onze behandeling potentieel een grote impact kan hebben op het leven van vele patiënten die aan ongewild urineverlies lijden. Voor heel wat van die mensen is er vandaag geen effectieve therapie. Voor hen kan Amber-UI echt het verschil maken.’ (EM / Afbeelding UAntwerpen)
