Het trammeke, op de grens tussen Herselt en Westerlo, wordt nieuw leven ingeblazen
WESTERLO – Op het kasteel van Prins Simon de Merode werden vanochtend de toekomstplannen voor Het Trammeke uit de doeken gedaan. De mobiele dam langs de Grote Nete, gelegen op de grens van Herselt en Westerlo, zal binnenkort gerestaureerd worden. Stichting Kempens Landschap coördineert de restauratie- en herbestemmingswerken in partnerschap met de gemeenten Herselt en Westerlo en Landschapspark de Merode.
Het Trammeke is een mobiele dam op de grens van Herselt en Westerlo binnen het kasteeldomein van de familie De Merode. Het mechanisme werd vroeger gebruikt als stuwsysteem op de Grote Nete. Het stukje industrieel erfgoed dateert uit 1874 en speelde een belangrijke rol in het reguleren van het waterpeil van die Grote Nete.
Jan De Haes (N-VA), covoorzitter van Stichting Kempens Landschap: ‘De functie van dit lokale stuw- en sluissysteem was veelzijdig. Het Trammeke maakte het bijvoorbeeld mogelijk om na de eerste oogstperiode de hooilanden onder water te zetten, waardoor een tweede hooioogst mogelijk werd. Daarnaast diende het systeem om het water van de kasteelvijver te verversen en om het vervoer van ijzererts over de Grote Nete te vergemakkelijken.’
Kristof Van Dingenen (Mensen met Mensen), schepen van Cultuur en Toerisme in Herselt: ‘Het vooronderzoek leidde tot de keuze voor een ‘volledige restauratie zonder opstuwing’ als de meest geschikte aanpak voor Het Trammeke. Dat scenario omvat de volledige restauratie van Het Trammeke, maar niet van het mechanisme om de omliggende stukken land onder water te zetten. Daardoor kan het openen en sluiten van het sluissysteem gedemonstreerd worden aan het publiek zonder impact op het landschap.’
Kristof Welters (CD&V), schepen van Cultuur en Toerisme in Westerlo: ‘De restauratie van Het Trammeke biedt een waardevolle kans om de rijke geschiedenis van het sluissysteem te ontsluiten voor het publiek. Het toont hoe deze industriële erfenis het landschap en de landbouw van onze regio heeft beïnvloed. Het herstel van dit unieke erfgoed zal ervoor zorgen dat geïnteresseerden binnenkort met eigen ogen kunnen zien hoe Het Trammeke vroeger werkte.’
De kosten voor de restauratiewerken aan Het Trammeke worden geraamd op 123 537,37 euro. Stichting Kempens Landschap diende een aanvraag voor een erfgoedpremie in bij het agentschap voor Onroerend Erfgoed voor 70 procent van de kosten. Landschapspark de Merode vzw gaf 10 000 euro cofinanciering aan het voorafgaandelijk onderzoek en ondersteunt het restauratieproject zelf met 20 000 euro. De overige kosten worden door de gemeenten Herselt en Westerlo gedragen. (EM / Foto’s James Van Leuven)
