Gouverneur roept in ‘State of the Province’ op voor een gezond watersysteem
ANTWERPEN – Vandaag sprak gouverneur Cathy Berx (zie foto) haar jaarlijkse ‘state of the province’ uit voor de provincieraad. Dit jaar presenteerde ze haar rede: ‘Water: het blauwe goud, of wat als de omgeving de functie(s) bepaalt?’ Samen met enkele gastsprekers ging zij dieper in op de vele aspecten van het thema water. Aan het slot gaf de gouverneur concrete aanbevelingen voor de burgers en voor de diverse, in het bijzonder de lokale overheden. Voor aanvang van de rede werd nota genomen van het ontslag van Valery Van Gorp uit Oud-Turnhout als provincieraadslid voor Vlaams Belang.
Berx: ‘Substantieel moeten we meer ruimte geven voor water, zodat het goed kan infiltreren en grondwatervoorraden kunnen aangevuld worden en/of geborgen worden waar en wanneer anders overstromingen dreigen. Water moet van goede ecologische kwaliteit zijn zodat de biodiversiteit en ook wij mensen – als onderdeel ervan – beter kunnen floreren. Er is meer transparantie en kennis nodig, zodat we beter kunnen kiezen voor een zuinig en circulair gebruik van het juiste water en voor de juiste toepassing.’
Professor Patrick Willems, hydroloog, verbonden aan de KU Leuven, schetste de waterproblematiek in onze provincie. ‘In Vlaanderen ligt 0,7 procent van alle gebouwen in overstroombare gebieden. Men houdt er rekening mee dat we tegen 2050 net geen verdubbeling zullen hebben tot 1,3 procent. 4,5 procent van de Vlaamse bevolking wordt nu al eens het slachtoffer van pluviale overstromingen, zoals overlopende rioleringen. Tegen 2050 kan dat 7,8 procent zijn. In de stad Antwerpen zijn de risico’s nog groter.’
Lieven Symons, medewerker Ontwerpend Onderzoek Labo Ruimte, gaf een toelichting bij de Droge Delta als voorbeeld van een oplossing voor de waterproblematiek. ’De droogteproblematiek begon in de jaren ’80 maar laat zich de laatste jaren hard gevoelen. Het Albertkanaal werd deze zomer getroffen door de aanhoudende droogte en ook in de Kleine Nete was weinig water beschikbaar. In de Grote Nete stond het water eveneens onder de minimumpeilen. Er is genoeg water aanwezig maar we laten teveel water wegvloeien, zoals in de Netevallei. In stedelijke gebieden zoals Turnhout is het probleem dat water niet in de grond verzeilt. We moeten kijken hoe we hieraan kunnen verhelpen, bijvoorbeeld door het gebruik van waterpleinen en waterparken. En hoe kunnen we de beekvalleien benuttten?’
Berx besloot met een aantal aanbevelingen: ‘Bescherm de van Nature Overstroombare Gebieden (NOG) evenals overstromingsgebieden juridisch. Laat die bescherming maximaal doorwerken in de vergunningverlening. Herstel de NOG’s waar dat mogelijk is. Stop de ongecontroleerde drainage. Veranker peilafspraken waar nuttig en nodig in peilbesluiten. Voer een gericht grondbeleid in functie van structureel valleiherstel, door het instellen van een doelgerichte grondenbank en een voorkooprecht voor de overheid in van nature overstroombare gebieden. Creëer een herstelfonds om het valleiherstel te financieren én zorg voor een sterk flankerend beleid voor de huidige ruimtegebruikers. Her-evalueer de doelstellingen aan de hand van inzichten en kennis van het verleden. Vertaal de doelstellingen naar concrete en gebiedsgerichte taakstellingen zodat duidelijk is waar we welke concrete ruimtelijke doelen samen moeten waarmaken. Ga voor klimaatrobuuste landbouw.’
Edwin MARIËN
Foto Provincie Antwerpen
