Expo met beelden en verhalen van Antwerpen, districten en ook van Mortsel tijdens WO II
ANTWERPEN – Morgen opent ‘Stad in Oorlog. Antwerpen 1940-1945’ in het MAS. Deze nieuwe vaste expo toont de impact van de Tweede Wereldoorlog op Antwerpen, haar districten en haar inwoners. Ook het bombardement op Mortsel wordt niet vergeten. De stad werd bijzonder zwaar getroffen. Door de naziterreur, de Jodenvervolging en het militaire geweld vielen minstens 25 000 doden.
Lies Buyse, directeur van het MAS: ‘Antwerpen heeft heel veel nazi-terreur te verwerken gekregen. Zowel de Joodse gemeenschap, die talrijk vertegenwoordigd was in deze diverse stad, als de andersdenkenden werden vervolgd. Er zijn 25 000 mensen, burgers van Antwerpen vooral, die het leven hebben gelaten in deze oorlog. Het is een gebeurtenis die de tegenstellingen in de stad scherp aantoonde. De Antwerpenaren waren verdeeld. Het MAS is niet gespecialiseerd in de Tweede Wereldoorlog. Wij zijn geen militair museum zodat de tentoonstelling ook helemaal anders is dan datgene wat mensen gewoon zijn. Wij hebben onze ervaring en participatief werken ingezet omdat op zoek te gaan naar menselijke verhalen. Wij hebben een oproep gedaan. In 2020 zijn we begonnen en zijn wij in de stad en de districten dingen gaan verzamelen en gaan luisteren naar nieuwe getuigenissen. Meer dan 300 mensen hebben gereageerd. Dankzij hen brengen wij heel persoonlijke en emotionele verhalen. Zij waren ook bereid om dingen aan ons te brengen die al 80 jaar verborgen lagen in hun huis. Dat maakt dat heel gruwelijke feiten heel menselijk worden.’
Nabilla Ait Daoud (N-VA), schepen voor cultuur: ‘Deze tentoonstelling is een belangrijke schakel in het geheel van initiatieven die deze stad zeer bewust rond de herdenking van de tweede wereldoorlog in het leven heeft geroepen, de oorlog die onze stad en onze wereld heeft vormgegeven tot vandaag. De stad wil elke Antwerpenaar bewust maken van het belang van onze vrijheid, onze democratie en verdraagzaamheid. Het is net die vrijheid die tijdens de tweede wereldoorlog hard bevochten is. En dat geldt vandaag ook nog. 2 800 kilometer hier vandaan staat niet alleen de Oekraïense vrijheid maar ook de vrijheid van Europa op het spel. De stad moet voor dit bestuur een open geschiedenisboek zijn. In de opbouw van een tentoonstelling als deze is het belangrijk om de juist invalshoek uit te kiezen, zeker in een geladen hoofdstad uit onze Antwerpse geschiedenis.’
‘Ik ben het MAS zeer erkentelijk dat het doordachte, verantwoorde en wetenschappelijk onderbouwde keuzes heeft gemaakt. Minder bekende en vergeten gebeurtenissen krijgen een plek. Achter elke naam schuilt een verhaal. Deze expo is bewust geen verhaal van heroes, geen verheerlijking van de helden, geen verdoemenis van de schurk maar hij zet de slachtoffers van het oorlogsgeweld centraal. Hierdoor komen alle oorlogsslachtofers in beeld: de holocaustslachtoffers, de burgerlijke slachtoffers van de nazi-terreur, de militaire slachtoffers en de slachtoffers van de V-bommen.’
Er is echter nog veel meer. De Antwerpse districten werden niet allemaal op hetzelfde moment bevrijd. Op het ritme van de bevrijding van elk district 79 jaar geleden kan je dit najaar herdenkingspunten in het straatbeeld bekijken. Per district wordt op verschillende locaties het verhaal van de plaatselijke bevrijding verteld in woord en beeld. Ook persoonlijke verhalen van boeiende mensen uit dat district komen aan bod op het herdenkingspunt. Je vindt de tentoonstelling nog tot maandag 11 september in Deurne, tot zaterdag 16 september in Antwerpen, tot maandag 25 september in Hoboken, van morgen vrijdag 8 september tot vrijdag 29 september in Wilrijk, van zaterdag 30 september tot maandag 23 oktober in Ekeren, van maandag 25 september tot maandag 2 oktober in Merksem en van maandag 16 oktober tot zaterdag 6 november in Berchem. Meer details over de locaties vind je hier , meer info over de expo in het MAS hier en over alle herdenkingen hier
Edwin MARIËN
Foto Cege Soma (V-bom op KMSKA 13.10.44)