Expo in De Garage toont licht op relatie tussen kunst en bureaucratie
MECHELEN – Woensdag opent een nieuwe tentoonstelling in De Garage over de Sint-Romboutstoren in Mechelen, genaamd ‘The Seduction of the Bureaucrat’. Het project werpt een licht op een onwaarschijnlijke relatie tussen kunst en bureaucratie. Op vraag van curator Pieter Vermeulen gingen 26 kunstenaars aan de slag met hun kijk op bureaucratie en hoe zij hiermee omgaan in hun werk. De tentoonstelling loopt tot en met zondag 4 juni. Vanmiddag vond de vernissage plaats.
Björn Siffer (Groen), schepen voor cultuur: ‘Er is een wankele koord tussen kunst en bureaucratie. In de verhouding tussen kunst en bureaucratie bestaat immers altijd een beetje spanning. Dat is gezond, maar het verwacht wederzijds vertrouwen. Dankzij dialoog en het opbouwen van vertrouwen creëer je een goede samenwerking. Solidariteit werkt alleen in twee richtingen: een kunstenaar moet vrij zijn, maar een beleid mag beleidscontouren uittekenen in ruil voor het gemeenschapsgeld dat ze investeert.’
‘Daarom is het fijn vast te stellen dat de samenwerking tussen alle partners – curator, kunstenaars en stadsbestuur – zo vlot verliep tijdens de voorbereiding van deze tentoonstelling. We doen het uit liefde voor de hedendaagse kunst, hierin ondersteund door De Garagisten. Deze tentoonstelling is toepasselijk voor de overgangsfase waarin we ons bevinden. Het veld roerde zich rond de toekomst van De Garage, en in dialoog met het stadsbestuur ontstond een nieuw elan waarop we de volgende maanden – met weldra ook een nieuwe Artistiek Coördinator aan het roer – zullen voortbouwen.’
Vorig jaar ontstond er inderdaad wat heisa vanwege de kunstenaars omdat De Garage zou verhuizen naar de tentoonstellingszalen in het cultureel centrum. Siffer: ‘Wij zullen ons nooit mengen met de inhoud van wat hier gebeurt. Hoogstens zullen we wat raad geven. De Garage blijft bestaan als dé locatie van hedendaagse kunst en dat zal gebeuren op de plek waar we nu staan. Er komt geen verhuis.’
Curator Pieter Vermeulen: ‘We vergeten soms dat er iets bestaat als de digitale bureaucratie. Dat kan leiden tot cyberaanvallen op de dienstverlening van steden. Bureaucratie is een utopie van regels maar er is in zekere mate een bureaucratisering nodig. Bureaucratie wordt weleens de vierde macht genoemd. De kunstenaar en de ambtenaar of manager staan ver van elkaar, elk in hun eigen biotoop: het atelier en het kantoor. Nochtans kunnen ze moeilijk zonder elkaar. Elke professionele artiest is bezig met administratie en ook de cultuursector is gebaat bij een degelijk, doortastend beleid.’
‘De titel van de tentoonstelling ‘The Seduction of the Bureaucrat’ is een toespeling op een essay uit 1983 van kunstenaar AA Bronson, die schrijft over zijn betrokkenheid bij kunstenaarsinitiatieven in Canada en die dat omschrijft als de ‘vernedering van de bureaucraat’. In 2011 publiceerde hij opnieuw een essay waarin hij zijn teleurstelling uit met de institutionalisering van diezelfde initiatieven en met de betrokken kunstenaars die op hun beurt zelf bureaucraten zijn geworden.’
‘Kunstenaars bengelen onderaan de lijst van cruciale beroepen. Dat bleek tijdens corona. Nochtans werd er nooit zo vaak naar film gekeken of naar muziek geluisterd. Het zegt veel over hoe over cultuur wordt gedacht. In deze tentoonstelling geven kunstenaars een antwoord op vragen als ‘Spelen kafkaëske toestanden zich nog steeds af in schimmige achterkamers en stoffige archieven of ziet de kantoorruimte van vandaag er anders uit?’ In de marge van de tentoonstelling zullen er ook tal van publieke gesprekken plaatsvinden. Hoe verzoenen we institutionele routine met charisma, en welke rol kunnen kunstenaars hierin spelen? Op welke manieren maken we meer ruimte voor hedendaagse kunst? Hoe vergroten we de publieke betrokkenheid? Dit zijn enkele van de vele vragen die aan bod zullen komen in de loop van de maand mei. Het programma wordt binnenkort bekend gemaakt.
Edwin MARIËN