Expo ‘Helden in harnas’ sluit af met concert van Graindelavoix in Erfgoedbib
ANTWERPEN – Op vrijdag 21 januari sluit de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience de expo ‘Helden in harnas’ feestelijk af met een concert van Graindelavoix dat de muzikale bewerkingen van het ridderepos ‘Orlando Furioso’ door de Antwerpse polyfonist Jacquet de Berchem uitvoert. Een unieke kans voor iedereen die zich wil laten onderdompelen in de wereld van ridders en muziek uit de zestiende eeuw.
In 1561 publiceerde Jacquet de Berchem in Venetië zijn muzikale versie van ‘Orlando Furioso’, een ridderroman van de Italiaanse dichter en schrijver Ludovico Ariosto. Speciaal voor de finissage van de expo ‘Helden in harnas’ studeert Graindelavoix dit repertoire in. Het concert vindt plaats in de Nottebohmzaal, te midden van de expo die twee originele zestiende- en zeventiende-eeuwse drukken van ‘Orlando Furioso’ tentoonstelt. De tentoonstelling loopt tot zondag 23 januari.
Graindelavoix geeft op 21 januari drie miniconcerten om 19, 20 en 21 uur, voor een zittend publiek. Elk concert duurt twintig minuten. Aansluitend is een bezoek aan ‘Helden in harnas’ mogelijk. Het aantal plaatsen is beperkt tot 30 per concert en reserveren is dus aangewezen. Tickets kosten vijftien euro. A-kaarthouders, jongeren tussen achttien en 25 jaar en leden van het Dotatiefonds voor boek en letteren betalen tien euro.
Graindelavoix is een Antwerps internationaal gezelschap geleid door Björn Schmelzer dat oude muziek zingt, op een manier die je nergens anders hoort. De stemmen van het koor (Florencia Menconi (sopraan), Andrew Hallock (contratenor), Albert Riera (tenor), Andrés Miravete (tenor), Marius Peterson (tenor) en Arnout Malfliet (bas)) klinken alsof de muziek uit een heel andere tijd en uit een andere wereld komt. Voor Graindelavoix telt niet de historische reconstructie, maar de intensiteit en de sensatie waarover de muziek beschikt.
In de zestiende eeuw speelde Antwerpen, als centrum van de boekdrukkunst in de Nederlanden, een belangrijke rol in de internationale verspreiding van de ridderroman. Speciaal voor ‘Helden in harnas’ kwamen unieke exemplaren uit onder meer de Bibliothèque nationale de France in Parijs en de Library of Congress in Washington over naar Antwerpen. De expo toont hoe oude ridderverhalen invloed hebben op onze manier van vertellen.
Jacquet de Berchem werd geboren in Berchem rond 1505 en stierf rond 1567. Hij maakte vooral carrière in Italië waar hij trouwde met de adellijke Giustina de Simeonibus, en zich vestigde in het visserstadje Monopoli in Apulië. Hij was tot in de baroktijd zo beroemd dat Caravaggio zijn partituren schilderde op verschillende van zijn werken. De stanze of verzen uit de Orlando Furioso die een soort mini-opera avant-la-lettre vormen, werden in 1561 in Venetië uitgegeven. Berchem noemde ze ‘Capriccio’s’ en gebruikte daarmee deze term voor het eerst in de muziek. Ze houden het midden tussen het serieuze madrigaal en de meer populaire cantastorie, de epische manier om ottava rima stanze te declameren. Graindelavoix voert een selectie van deze bijna nooit uitgevoerde werken uit. En daarmee keert Jacquet de Berchem weer voor even terug naar zijn geboorteplek, met de ridderverhalen die hem vooral in Italië beroemd maakten. Tickets en info: https://consciencebibliotheek.be/nl/activiteit/graindelavoix-geeft-exclusief-miniconcert-orlando-furioso-de-nottebohmzaal. (EM / Foto Cultuur Stad Antwerpen)
