Doctoraatsstudent UA Wilrijk ontdekt oorzaak van knikkelbolziekte
WILRIJK – Sedert enkele jaren speuren onderzoekers van de Universiteit Antwerpen in samenwerking met Afrikaanse wetenschappers naar de oorzaken van de knikkebolziekte, een mysterieuze vorm van epilepsie die enkel kinderen in Afrika treft.
Kameroens doctoraatsstudent Joseph Nelson Siewe Fodjo ontdekte dat rivierblindheid aan de basis ligt, en dat de knikkebolziekte eenvoudig kan worden bestreden met het anti-parasietenmedicijn Ivermectin en het verdelgen van de zwarte vlieg.
Wereldwijd lijden 50 miljoen mensen aan epilepsie. 80 procent van hen leeft in landen met lage en middelmatige inkomens, en vaak ook in gebieden in Afrika waar rivierblindheid voorkomt. De reden hiervoor was nooit gekend.
Tot nu, want Kameroens doctoraatsstudent Joseph Nelson Siewe Fodjo onderzocht de relatie tussen rivierblindheid en epilepsie, onder begeleiding van professor Bob Colebunders – verbonden aan het Gouverneur Kinsbergencentrum in Wilrijk – in het kader van een door de Europese gemeenschap gefinancierd project.
Siewe Fodjo: ‘Het onderzoek bevestigde de hoge frequentie van epilepsie in gebieden waar rivierblindheiden niet onder controle is, zoals onder meer in Kameroen, de Democratische Republiek Congo en Zuid-Soedan. In sommige dorpen leed tot zes procent van de bevolking eraan.’
‘We ontdekten verschillende vormen van epilepsie geassocieerd met rivierblindheid: vooral epilepsie met gegeneraliseerde aanvallen, maar ook de knikkebolziekte en het Nakalanga-syndroom, dat gepaard gaat met ernstige groeiachterstand, vertraagde seksuele ontwikkeling, cognitieve stoornissen en soms beendermisvormingen.’
‘We zagen dat kinderen tussen acht en twaalf jaar die voorheen volledig gezond waren, plots epileptische aanvallen kregen.’
‘Vaak ging het om meerdere kinderen binnen eenzelfde gezin. De getroffen families woonden meestal dicht bij de broedplaatsen van de zwarte vlieg, de overbrenger van de worm die rivierblindheid veroorzaakt.’
‘Maar velen kunnen een behandeling met anti-epileptische medicatie niet betalen, en daarom wordt iemand met epilepsie in deze contreien zelden ouder dan 30 jaar.’
‘Nochtans is er een eenvoudige remedie. Door jaarlijks Ivermectin – een geneesmiddel tegen rivierblindheid – uit te delen aan de hele bevolking, kan deze vorm van epilepsie perfect worden voorkomen.’
‘Een behandeling tweemaal per jaar zou nóg beter zijn, en helemaal ideaal is de combinatie met het verdelgen van de broedhaarden van de zwarte vlieg om rivierblindheid volledig uit te roeien.’
Verder onderzoek moet aantonen hóé de worm precies de hersenschade veroorzaakt die aanleiding geeft tot de knikkebolziekte en de andere vormen van epilepsie.
Prof. Colebunders: ‘Maar sowieso moeten er dringend meer inspanningen worden gedaan om het immense lijden van families met kinderen met epilepsie in vele streken in Afrika te verlichten en hopelijk zelfs helemaal te vermijden.’ (EM / Foto Universiteit Antwerpen)
