Deze Antwerpse huisarts schrijft wandelingen of fietstochten voor
ANTWERPEN – Wist je dat je natuur op doktersvoorschrift kan krijgen? Tijd doorbrengen in de buitenlucht draagt namelijk bij aan een goede (mentale) gezondheid, dat tonen steeds meer studies aan. In Canada pennen dokters het daarom steeds vaker zwart-op-wit neer op een attest, en ook bij ons zetten artsen meer in op groen levensstijladvies.
Professor Hans Keune is coördinator van de Leerstoel Zorg en Natuurlijke Leefomgeving aan de UAntwerpen Campus Drie Eiken in Wilrijk. ‘ Dat voldoende buitenlucht een positief effect heeft op onze gezondheid, is niet verbazingwekkend. ‘We hebben als mensen een aangeboren connectie met de natuur. Het is aangetoond dat tijd doorbrengen in het groen ons ontspannen en creatiever maakt.’ Steeds meer wetenschappelijk onderzoek toont effectief een positieve relatie aan tussen natuurlijke omgevingen en verbeterde ontspanning of herstel.
Studies bevorderen het inzicht in de waarde van de bijdrage van de natuur aan de (primaire) gezondheidszorg, zowel door artsen als patiënten. In het kader van haar masterscriptie aan UAntwerpen schreef huisarts Lotte Mortier De Borger uit Antwerpen vaak een paar momentjes per week in de buitenlucht voor aan patiënten met, bijvoorbeeld, spanningsklachten. Tijdens dat scriptieonderzoek kregen ze het voorschrift echt op papier mee, vandaag krijgen patiënten het advies mondeling.
Mortier De Borger: ‘Ik ga met hen in gesprek over hun levensstijl, en kan dan een bezoek aan de natuur voorschrijven. De meeste patiënten reageren daar erg enthousiast op. Patiënten krijgen een infofolder mee en ook een brochure met alle groene plekjes in de buurt.’. Professor Keune: ‘Het merendeel van de mensen weten wel dat natuur goed is voor hen, maar een advies van de dokter, zeker als het zwart-op-wit op een voorschrift staat, nemen patiënten sneller serieus.’
Artsen zetten dus meer en meer in op levensstijladvies, zoals een paar keer per week de natuur in te gaan, in plaats van meteen medicatie voor te schrijven. In Canada en Schotland wordt meer tijd doorbrengen in de buitenlucht al officieel voorgeschreven.
Wetenschappers nuanceren wel dat natuur niet dé enige oplossing is. Professor Keune: ‘Een borstkankerbehandeling kan je niet vervangen door bomen knuffelen. Maar voor veel klachten is het wel een veilige behandeling. Niemand gaat ongelukkiger of zieker worden van wandelen in een park.’ Ook dokter Mortier De Borger, met praktijk in de Korte Klarenstraat, gebruikt het advies vooral als aanvulling op andere therapie- en preventievormen. Het is extra mooi meegenomen als daardoor onnodige medicatie vermeden kan worden.
In oktober 2021 bestudeerden onderzoekers van, onder meer, de Universiteit Antwerpen en Sciencano, hoe de stedelijke leefomgeving het mentale welzijn van de Brusselaars beïnvloedde. Dit gebeurde in het kader van het NAMED-project (= NAture impact on MEntal health Distribution). Uit dat project bleek ook dat natuurlijke omgevingen wel degelijk een positieve impact hebben op ons welzijn. Onderzoekster Laura Lauwer: ‘Ze bieden mensen de kans even uit de drukte te ontsnappen en hun batterijen weer op te laden. Groene ruimte creëert mentale ruimte.’ (EM / Foto UAntwerpen)