Demir: ‘Alternatieve straf geen oplossing voor plaatstekort Begijnenstraat’
ANTWERPEN –Drie weken geleden schreef het controleorgaan van de gevangenissen een open brief omdat ze zich zorgen maken over de situatie in de Antwerpse gevangenis. Eén van hun oplossingen was de inzet van alternatieve straffen. Zuhal Demir (N-VA, zie foto), Vlaams minister van Justitie en Handhaving, verzet zich tegen die ‘gemakkelijkheidsoplossing’.
Morgen staat een overleg op de agenda tussen het lokaal bestuur, de provincie, het gevangeniswezen en de Vlaamse en federale overheden om het probleem te bespreken. Demir: ‘De overbevolking van gevangenissen is een oud zeer en in Antwerpsen barst de situatie uit haar voegen. Maar het kan niet de bedoeling zijn om alle capaciteitsproblemen van de gevangenissen door te schuiven naar het Vlaams Centrum Elektronisch Toezicht en naar de Vlaamse Justitiehuizen, zonder rekening te houden met de gevolgen. Alternatieve straffen automatisch beschouwen als gepaste straf voor een misdrijf omdat de gevangenissen vol zitten, dat is niet de weg die we moeten bewandelen.’
Nu staan er 1 488 personen onder elektronisch toezicht (ter vergelijking: op 1 december 2019 waren dit er 1 081). Hiervan hebben vandaag de dag 301 personen een enkelband omdat ze in voorlopige hechtenis zitten. Twee derde hiervan bevindt zich in het gerechtelijk arrondissement Antwerpen. Een verdubbeling ten opzichte van 1 december 2019. Ook zien we een stijging bij personen die in afwachting van hun proces vrij mogen onder voorwaarden. Voor het gerechtelijk arrondissement Antwerpen spreken we bij de justitiehuizen van een stijging van 31 procent tegenover 2019, van 464 naar 610. In 2021 staat de teller op 540, een daling ten opzichte van 2020, maar nog altijd hoger dan in 2019. Ook de werkstraffen kenden een enorme stijging. In Vlaanderen hadden rechters eind vorige maand al 5 174 werkstraffen uitgesproken. Dat zijn er al bijna 900 meer dan in 2019. Nergens in Vlaanderen ligt het aantal werkstraffen hoger dan in de provincie Antwerpen. In 2021 zijn dat er al meer dan 1 500, goed voor bijna een derde van het totale Vlaamse aantal.
Demir: ‘We hebben het Vlaams Centrum Elektronisch Toezicht moeten uitrusten met nieuw materiaal om extra enkelbanden te kunnen gaan aansluiten. We hebben achttien personeelsleden aangeworven voor het Vlaams Centrum elektronisch Toezicht (VCET). Daar komen er in 2022 23 bij. Zij staan in voor het aansluiten van de enkelbanden en het monitoren van de bewegingen ervan. In het justitiehuis van Antwerpen zijn zeventien personeelsleden bijgekomen, in 2022 komen er twaalf bij. Zij staan in voor het opvolgen van bijvoorbeeld een werkstraf of voorwaarden die de rechter heeft opgelegd. Vlaanderen heeft 1 900 extra prestatieplaatsen moeten zoeken om werkstraffen te kunnen uitvoeren. Ondanks de hoge instroom dalen de cijfers in de gevangenis van Antwerpen niet. Het is dweilen met de kraan open. Er is dringend nood aan een trendbreuk.’ Vandaag zitten er 6 000 mensen in de Vlaamse en Brusselse gevangenissen en hebben er 30 000 een lopende alternatieve straf, die wordt opgevolgd worden door een Vlaams Justitiehuis en het Vlaams Centrum voor Elektronisch Toezicht. Demir: ‘Criminelen geef je een gepaste straf die voldoende zwaar is én bijdraagt aan het voorkomen van herval. Elektronisch toezicht is dat niet in alle gevallen. Alternatieve straffen hebben hun meerwaarde. Maar het automatisch beschouwen als gepaste straf voor een misdrijf omdat de gevangenissen vol zitten, dat is niet oké.’ (EM)
