De tram rijdt 150 jaar door Antwerpen en dat wordt uitgebreid gevierd
ANTWERPEN – Erfgoedkoepel META vzw, het Vlaams Tram- en Autobusmuseum (VlaTAM) en Poldertram vzw vieren 150 jaar tram in Antwerpen met een uniek Tramfeest op zondag 28 mei. Liefst anderhalve eeuw authentieke tramgeschiedenis trekt die dag in een buitengewone optocht door de stad, met het Eilandje als centrale evenementlocatie.
150 jaar geleden, op 25 mei 1873, reed de eerste tram door het Antwerpse straatbeeld, getrokken door een paard. Het traject reikte van de Meirbrug tot aan Berchem-Kerk. De paardentrams brachten een ware revolutie teweeg en lagen mee aan de basis van de economische groei en bloei van de metropool eind negentiende, begin twintigste eeuw.
Begin twintigste eeuw was de rol van het paard uitgespeeld. Om de trams sneller, goedkoper en betrouwbaarder te maken, werd er gekozen voor elektrisch aangedreven trams. Verschillende trammaatschappijen zagen het levenslicht, maar werden overgenomen door één eengemaakte maatschappij. De Eerste en de Tweede Wereldoorlog, en de opkomst van de auto en de bus, zetten het succes van de tram onder druk. Tot in de naoorlogse periode een Amerikaanse uitvinding de tram opnieuw tot een succesverhaal maakte: de introductie van de PCC. Dit snelle, stijlvolle en comfortabele tramstel viel enorm in de smaak, en de tram kende een revival. De MIVA maakte van de tram een succesverhaal door de realisatie van de premetro. De eerste tunnel werd in maart 1975 geopend. Later ging de MIVA op in De Lijn. Na jaren van inkrimping breidde het Antwerpse tramnet voor het eerst weer uit.
Het tramfeest vindt plaats op zondag 28 mei. Zo’n vijftien historische en recentere trams -samen goed voor 150 jaar tramgeschiedenis- rijden tussen 11.30 uur en 12 uur in een optocht van het Havenhuis naar de Amsterdamstraat via de Mexicostraat, de Mexicobruggen, Kattendijkdok-Oostkaai en de Londenbrug. De trams zijn op dat moment niet publiek toegankelijk. Van 12 tot 18 uur is er een Tramexpo. De historische trams worden opgesteld op de Amsterdamstraat tussen Londenbrug en Bataviastraat en er is gelegenheid om de trams te bezichtigen. Tussen 12 en 18 uur kan je met historische trams door het centrum van Antwerpen rijden. De trams rijden van de Amsterdamstraat via de Meirbrug, Nationale Bank en Opera naar de Londenstraat. Tickets zijn verkrijgbaar aan alle opstaphaltes. Ritten vertrekken elke vijftien minuten en een rit duurt 45 minuten.
Op het eilandje zijn er van 12 tot 18 uur ritjes met de paardentram en de paardenomnibus. De paardentram rijdt van Bataviastraat via Sint-Laureinskaai, Rijnkaai, Amsterdamstraat terug naar de Bataviastraat, de paardenomnibus van Bataviastraat via Sint-Laureinskaai, Nassaustraat, Amsterdamstraat naar Bataviastraat. Tickets zijn verkrijgbaar in de Bataviastraat. Ritten vertrekken elke vijftien minuten en een rit duurt acht minuten. De paardenomnibus is een replica die begin de jaren 2000 werd gebouwd en, in tegenstelling tot de paardentram, niet op sporen reed. Vanaf 1890 werden veertien dergelijke omnibussen ingezet tussen de Draakplaats en het station ‘Land van Waes’ (St-Michielskaai). Later kwamen daar nog een tiental stuks bij.
Er is wandeltheater ‘In de ban van de Wattman’ (Amsterdamstraat), infostands van erfgoedverenigingen (Londenbrug), kinderanimatie, eet- en drinkstands en Radio Minerva (Nassaustraat) en een historisch parcours (Bataviastraat). Niet te missen is ‘de 200’ (zie foto), de allereerste elektrische tram uit 1899, waar de Sinjoren vanaf 1901 mee kennis maakten. Tram 4408 is eveneens van de partij. Deze motorwagen raakte zwaar beschadigd tijdens het bombardement van de geallieerden boven Mortsel op 5 april 1943. De trambestuurder kwam daarbij om het leven. Alle activiteiten zijn gratis, behalve de tramritten. Daarvoor kan je ter plekke tickets aankopen. (EM / Foto 150 jaar tram)
