‘Coronadoden’ van het Kiel leven verder in een kleitegel
ANTWERPEN – Door corona konden we lange tijd niet fatsoenlijk afscheid nemen. Tijdens de workshops ‘Uitgestelde rouw’ kregen mensen van het Kiel de kans om even stil te staan bij hun verlies, te rouwen en een tastbare herinnering te maken aan hun dierbare. Deze aandenkens worden tot en met vrijdag 8 april tentoongesteld in ontmoetingscentrum Nova in de Schijfstraat 105.
Felix Van Roost (rechts op de foto): ‘Ik ben in februari 2020 op het Kiel aangekomen als stadsmarinier. In die functie sta ik in voor veiligheid en leefbaarheid in de wijk. Twee weken na mijn aanstelling brak de coronacrisis uit. Ik merkte dat de werking van organisaties was stilgevallen en dat vragen niet konden beantwoord worden. Ik heb toen alle organisaties aangeschreven en gevraagd waar ze aan konden meehelpen. Op basis van die antwoorden hebben wij verschillende task forces opgestart, waaronder armoede, gezondheid en welzijn. We merkten dat de nood rond uitgestelde rouw – het niet kunnen uiten van verdriet – echt wel een probleem was. Dan is het idee gekomen om daar een project rond uit te werken.’
‘Ik heb mijn moeder verloren vlak voor corona en ik heb tijdens het rouwproces goed ingezien wat het belang is van omringd te kunnen worden door je naasten. Dus toen het thema ter sprake kwam op de task force heb ik niet lang moeten nadenken om er iets rond te doen. Vanuit de federale overheid werden middelen ter beschikking gesteld waarbij het ledigen van psycho-sociale noden van burgers vooropstond. Via schepen Tom Meeuws (Vooruit, links op de foto) hebben we daar een deel van gekregen wat ons toeliet om verschillende projecten op te starten, waaronder dit rond uitgestelde rouw. Daarna heeft Alexandra alles uitgewerkt met als resultaat dat 120 Kielenaars via dit project afscheid hebben kunnen nemen of hun verdriet hebben kunnen kristaliseren in de vorm van een tegel. Als er nood was om erover te praten konden we mensen doorsturen naar diensten die ondertussen waren opgestart. Dit project is niet alleen iets artistieks. Het is ook ontstaan vanuit een emotie.’
Alexandra Dirckx (midden op de foto), trekker van het project: ‘Begin 2020 werd de hulpverlening en alles wat te maken had met contact met mensen digitaal en telefonisch. Als maatschappelijk werker werd ik geconfronteerd met verhalen van mensen die geen afscheid konden nemen. Mensen hadden vragen als ‘mijn partner is gestorven maar ik heb hem niet meer gezien. Nu moet hij begraven worden en wie mag er komen? Dat deed iets met mezelf.’
‘We hebben dit uitgewerkt met hulp van Stad Antwerpen, Saamo vzw, De VoorZorg Antwerpen en S-plus vzw en kregen de medewerking van de OKAN-kinderen van Atheneum Hoboken, leerlingen van basisschool De Schakel, eveneens uit Hoboken, – in het kader van levensbeschouwelijke vakken -, Huis van het Kind, buurtcomité Bump en RVT Hollebeek. Het is niet eenvoudig om over dergelijke gevoelige materie te spreken in een groep waarvan je de deelnemers niet kent. Verlies is soms breed: het kleinkind dat geboren is en dat je niet hebt gezien omdat je in een woonzorgcentrum zat bijvoorbeeld. Door onze actie hebben mensen aandacht kunnen geven aan de persoon die ze verloren hebben. Met die tegels hebben ze hem of haar even terug gebracht. Na de tentoonstelling worden de tegels terug aan de kunstenaars bezorgd. De tegels die niet worden opgehaald of waarvan de maker deze niet wil meenemen, krijgen een plekje in de tuin van Nova.’
Edwin MARIËN
