Breng zondag een uniek en gratis bezoek aan deze 24 molens in onze provincie
ANTWERPEN – Ontdek tijdens de Provinciale Molendag op zondag 27 augustus (van 10 tot 18 uur) gratis de molen in je buurt. Iedereen – klein en groot – is welkom om de historische molens te bewonderen. Je kan je een beeld vormen van het molenaarsleven en leren hoe met een molen wordt gemalen.
Onze provincie telt nog heel wat verschillende soorten molens: acht watermolens, 28 windmolens en één rosmolen die werkt op paardenkracht. Het merendeel van de Antwerpse molens is maalvaardig. Twee watermolens werken nog met een beroepsmolenaar. In de andere molens staan vrijwillige molenaars in voor de goede werking en het onderhoud. Dankzij de vrijwillige molenaars zie je dit erfgoed in volle werking.
Molens zijn bijzonder mooi, maar ook kwetsbaar onroerend erfgoed. Deze historische molens moeten regelmatig draaien. Want een molen die stilstaat, is sneller vatbaar voor verval of aan restauratie toe. Daarom werkt de provincie Antwerpen actief samen met de molenaars aan het behoud en beheer, zodat deze monumenten ook na restauratie in goede vorm blijven.
Het molenerfgoed is – mede dankzij inspanningen van erfgoedverenigingen zoals Levende Molens – vrij volledig in kaart gebracht. De erfgoedwaarde is niet alleen onlosmakelijk verbonden met de maal- of draaivaardigheid van de molen. Er is ook een sterke wisselwerking met het omliggende molenlandschap. Wentelende wieken trekken sneller de aandacht, een draaiende molen in een open landschap is een fraai zicht. Watermolens zijn dan weer een sleutelelement in het ecosysteem van beken en waterlopen.
Een maalvaardige molen verhoogt niet alleen de belevingswaarde voor de molen, maar kan bovendien een bloeiende lokale erfgoedwerking stimuleren. De meeste molens worden bediend door vrijwillige molenaars, aangesloten bij de koepelvereniging Levende Molens vzw. De provincie Antwerpen ondersteunt de werking van deze koepelvereniging en rekent daarnaast ook op de actieve inbreng van haar team Monumentenwacht, die enkele gespecialiseerde ‘Molenwachters’ in haar rangen telt.
Luk Lemmens (N-VA), gedeputeerde voor Erfgoed en voorzitter van Monumentenwacht Vlaanderen vzw: ‘Het watermolenlandschap is een actueel thema, zowel op Vlaams als provinciaal niveau. Ook in de erfgoedsector is de klimaatverandering actueel. Een historisch watermolenlandschap kan aanknopingspunten bieden voor een duurzame omgang met water, technieken van waterberging inspireren en de verdroging van de natuur tegengaan. Dat thema verkennen we ook met de diverse partners tijdens de Provinciale Landschapsdag in september, die zal focussen op de bovenlopen van de Grote Nete. De rol van de vele vrijwillige molenaars is dan ook van groot belang om dit molenlandschap levend te houden.’
Levende Molens vzw organiseert tweejaarlijks een molenaarscursus om vrijwillige molenaars aan te trekken. Die bestaat uit tien volledige lesdagen met combinatie van theorie- en praktijklessen. Deze succesvolle cursus is aan zijn 23ste editie toe en start in oktober in Emblem.
Deze molens kan je zondag gaan bekijken: Antwerpen-Linkeroever, Arendonk, Balen (zie foto), Berendrecht, Boechout, Essen, Geel, Gierle (Lille), Grobbendonk, Heist-op-den-Berg, Hoogstraten, Kasterlee, Lille, Malle, Meerhout, Oelegem (Rant), Olen, Olmen (Balen), Pulderbos (Zandhoven), Ravels, Retie, Rijkevorsel, Tongerlo (Westerlo) en Weelde (Ravels). De exacte locaties en meer info vind je hier https://www.levendemolens.be/ . (EM / Foto Emilie VAN PELT)