Antwerpse ontdekt: slechts één bestraling voor uitgezaaide kanker nodig
WILRIJK – Voor patiënten met uitgezaaide kanker is genezing meestal niet meer mogelijk. Uit een onderzoek van dr. Carole Mercier blijkt nu dat patiënten met enkele uitzaaiingen toch kunnen worden geholpen met slechts één hoge dosis bestraling.
Dokter Merlier is werkzaam als radiotherapeutoncoloog in het Iridium Kankernetwerk. Dit werd opgericht door GZA Ziekenhuizen, AZ Klina, AZ Nikolaas, AZ Monica en AZ Sint-Jozef Malle. Sinds 2015 maakt het UZA deel uit van het Iridium Kankernetwerk. In 2016 voegde ZNA zich aan het netwerk toe. In het Iridium Kankernetwerk kunnen patiënten voor hun radiotherapiebehandeling op meerdere plaatsen terecht: GZA Ziekenhuizen campus Sint-Augustinus (moedercentrum in Wilrijk), AZ Klina (Brasschaat), AZ Nikolaas (Sint-Niklaas), ZNA Middelheim (Wilrijk) en ZNA Jan Palfijn (Merksem).
Gemiddeld sterven jaarlijks ongeveer 17 000 personen in België aan uitgezaaide kanker. Uitgezaaid wil zeggen dat de initiële kanker ook andere organen (meestal bot, longen of lever) heeft aangetast onder de vorm van zogenaamde uitzaaiingen. Eens in een dergelijk stadium, is genezing meestal niet meer mogelijk.
Er was heel wat onduidelijkheid over wat de beste bestralingsbehandeling is voor patiënten met uitgezaaide kanker. Daarom startte dr. Carole Mercier, een jonge onderzoekster aan de Universiteit Antwerpen, in 2017 een studie om dit nader te onderzoeken. De resultaten hiervan werden recent voorgesteld op het Europese congres voor radiotherapie & oncologie en gepubliceerd in het Amerikaanse tijdschrift voor radiotherapie & oncologie.
In totaal werden 90 patiënten met een beperkt aantal (maximaal drie) uitzaaiingen tot hoge dosis bestraald in vijf, drie of één keer. Op lange termijn bleek een éénmalige bestraling minstens even veilig en doeltreffend als de langere bestralingsreeksen. Er werden geen noemenswaardige nevenwerkingen opgemerkt en deze behandeling had hoegenaamd geen impact op de levenskwaliteit van de patiënten. Bovendien waren er zeer beloftevolle resultaten te melden wat betreft het onder controle krijgen van de ziekte. Gemiddeld duurde het vijftien maanden voor er een eventueel herval optrad en meer dan één vierde (27 procent) van alle patiënten was twee jaar na de bestraling nog steeds niet hervallen.
Deze resultaten zijn belangrijk om twee redenen. Ten eerste is een éénmalige bestraling comfortabeler voor de patiënt, goedkoper voor de gemeenschap en het laat toe om meer patiënten tijdig te behandelen met de beschikbare middelen. Bovendien is het in deze COVID-tijden belangrijk om het aantal ziekenhuisbezoeken zoveel mogelijk te beperken, zeker voor kwetsbare kankerpatiënten. Ten tweede biedt deze eenvoudige, maar doeltreffende behandeling de hoop aan talloze patiënten met uitgezaaide kanker dat hun ziekte beter en langer onder controle zal kunnen worden gehouden, zonder vervelende nevenwerkingen
Deze studie heeft ondertussen een vervolg gekregen: dr. Mercier onderzoekt nu of een dergelijke éénmalige bestraling tot hoge dosis ook patiënten met meer uitzaaiingen kan helpen. Deze studie loopt in het Iridium Kankernetwerk alsook in het UZ Gent en wordt financieel ondersteund door een beurs van Kom op tegen Kanker. De resultaten daarvan worden in 2022 verwacht. (EM / Foto GZA)
