3M en Lantis moeten dringend bijkomende stofbeheersinsgsmaatregelen treffen
ZWIJNDRECHT – Het Departement Omgeving maant zowel chemiebedrijf 3M als Oosterweel-bouwheer Lantis aan extra stofbeheersingsmaatregelen te nemen bij de saneringswerken in het kader van de PFAS-verontreiniging in Zwijndrecht, bovenop de al bestaande maatregelen.
Ann Heylens, woordvoerder van Departement Omgeving: ‘Zowel in mei als in juli ving de meetpost van de Vlaamse Milieu Maatschappij (VMM) in de Neerstraat verhoogde concentraties op van PFAS in de lucht. De bron van die luchtvervuiling is hoogstwaarschijnlijk bodemvervuiling die opwaait vanop de terreinen van 3M en Lantis. We zien in de metingen namelijk vooral PFOS, wat de huidige productieprocessen van 3M niet meer uitstoten. Volgens onze rekenmodellen zou de bron zich in de korte omgeving van de meetpost in de Neerstraat bevinden, nagenoeg zeker dus op de terreinen van Lantis en 3M.’ De VMM, de OVAM en de afdeling Handhaving van het Departement Omgeving voeren ter plaatse verder onderzoek uit om de vermoedelijke bron te bevestigen.
Het Departement Omgeving maant 3M en Lantis aan stofbeheersingsmaatregelen te nemen. Deze maatregelen omvatten afschermen van de werfzone, plaatsen van waterdampscherm, geen grond ontgraven bij hoge windsnelheden, afdekken van grondtransport en grondstockage, tijdelijke werfwegen voorzien met veegwagen, wielwasinstallatie uitvoeren bij elk transport vooraleer site te verlaten en extra stofmonitoring uitvoeren bij de werken. Heylens: ‘Samen met het Departement Zorg legden wij 3M en Lantis al in oktober 2021 stofbeperkende maatregelen op om verwaaiing van stof en/of waterdruppels te vermijden. Maar wegens de hoge recente meetwaarden, manen we aan tot bijkomende maatregelen. Lantis past deze stofbeheersingsmaatregelen al toe bij graafwerken.’
Aan 3M heeft de OVAM op 28 juli gevraagd een aangepast stofmitigatieplan op te stellen en na te leven voor het volledige 3M-terrein in Zwijndrecht. Jan Verheyen, woordvoerder van de OVAM: ‘Het stofmitigatieplan moet een beschrijving bevatten van de toestand van het terrein en van al de maatregelen om de verspreiding van de bodemverontreiniging met PFAS vanuit het bedrijfsterrein van 3M via de atmosfeer maximaal te beperken.’ Op dit ogenblik besproeit 3M tweemaal per dag bepaalde delen van het bedrijfsterrein, heeft het een deel van het bedrijfsterrein afgedekt met kiezelstenen en heeft het bijkomende afdekking voorzien van de beluchtingsbekkens van de huidige waterzuiveringsinstallatie.
3M heeft de opdracht om de toestand te monitoren. Het onafhankelijke studiebureau Arche voert in dat kader studies uit om de risico’s te beoordelen. Arche komt onder meer tot deze conclusies: zonder bijkomende maatregelen om de depositie te verminderen, kunnen op korte termijn de bodemsaneringsnormen voor PFOS in bodem en grondwater overschreden worden; het is sterk aanbevolen om het stofbeheersingsplan verder uit te werken; bij het saneren van de tuinen in Zwijndrecht luidt de aanbeveling om eerst de stofverwaaiing aan te pakken en pas daarna een nieuwe teellaag aan te leggen. Zo wordt vermeden dat de bodem binnen afzienbare tijd weer vervuild zou raken en metingen in het grondwater moeten verder opgevolgd worden. De bijkomende stofbeheersingsmaatregelen liggen in de lijn van deze conclusies. Het Departement Omgeving, het Departement Zorg en de OVAM benadrukken nogmaals dat 3M dringend gepaste actie moet ondernemen tegen onder meer opwaaiend stof dat voor bijkomende bodemverontreiniging zorgt. Voor bewoners van Zwijndrecht blijft het belangrijk de no-regretmaatregelen na te leven. Kinderen die buiten spelen, moeten nadien goed de handen wassen, bewoners eten beter geen eieren van kippen uit eigen tuin of zelfgekweekte groenten.
Zuhal Demir (N-VA), Vlaams minister van Omgeving: ‘Dat bedrijven gevraagd wordt om hun maatschappelijke verantwoordelijkheid op te nemen om hun impact terug te dringen is daarbij de evidentie zelve. De mensen, onze samenleving heeft daar recht op. Ik reken er dan ook op dat er zo spoedig mogelijk uitvoering wordt gegeven aan de aanmaningen van de verschillende diensten.’ (EM / Foto Gemeente Zwijndrecht)