106 toekomstbomen in alle districten, zuiltjes in Berchem, Wilrijk en Merksem
BERCHEM – Toekomstbomen zijn bomen die zowel boven als onder de grond veel ruimte krijgen om te groeien en zo meer dan 120 jaar worden. Antwerpen en de districten investeren twee miljoen euro om nieuwe toekomstbomen aan te planten en bestaande bomen meer ruimte te geven zodat ze uitgroeien tot toekomstbomen.
Het project werd niet toevallig voorgesteld aan de boom aan de Sint-Willibrorduskerk in Berchem. Die boom is al sedert 1949 als monument beschermd. Het betreft een imposante opgaande bruine beuk. Rondom de stam is een achthoekig sierhekje aangebracht ter bescherming van stam, stambasis en wortelaanzet.
De beuk stond oorspronkelijk waarschijnlijk in de afgesloten tuin van de pastorie wat zijn groeikracht en ontwikkeling verklaart. Gezien zijn standplaats en omvang is het mogelijks een vrijheidsboom van 1830 of 1789. Bij de beschermingsaanvraag in 1948 had de beuk een stamomtrek van 3,8 meter, een takvrije hoogte (stam) van 2,8 meter en een bolvormige kruin van 22 meter doormeter. De hoogte werd op tien meter geschat. De stam van de boom was toen omsloten met een ijzeren hek van vier meter doormeter. Er werd toen ook vastgesteld dat er in de stam van de boom tientallen ‘speetpunten’ staken van verwijderde berichten. Vandaar dat het verboden werd aanplakbrieven, berichten of enig ander publiciteit aan te brengen.
Bij enkele toekomstbomen werd vandaag een infozuiltje aangebracht. Wie op de knop drukt, hoort een geluidsfragment met een toelichting over de toekomstbomen, ingesproken door Warre Borgmans. De andere twee zuiltjes staan op de Bist in Wilrijk en op het Kroonplein in Merksem. Daar blijven ze een maand staan. Nadien reizen ze door naar de andere districten.
Els van Doesburg (N-VA), schepen voor groen (links op de foto naast Evi Van der Planken, burgemeester van Berchem): ‘De stad heeft meer dan 10 000 bomen in haar beheer, zoals deze beuk. Een aantal van die bomen, vaak op pleinen en in sommige straten, krijgen bijzondere aandacht. Wij willen ze ruimte geven door hen extra te beschermen zodat hun wortels kunnen groeien. De stad telt meer dan 530 toekomstbomen en daar komen er nu 106 bij, 49 nieuwe en 57 bestaande. Hierdoor wordt 4 200 vierkante meter publieke ruimte extra onthardt.’
Jos Schenk, consulent bomen bij de stad Antwerpen: ‘Een toekomstboom herken je aan het Natuurpuntlabel, dat naast de boom werd aangebracht. Bij de bestaande bomen gaan we , waar het kan, een open plantvlak aanleggen en de ondergrond ontharden. Wanneer dit niet mogelijk is voorzien we een groeiplaatsconstructie, bijvoorbeeld een boombunker onder de weg of het voetpad die gevuld wordt met speciale bomengrond. Daarbij is er ook aandacht voor een goede beluchting en bewatering. Op die manier krijgen de bomen alle kans op een lang leven. In een stedelijke omgeving is het veel moeilijker voor een boom om te overleven dan in een landelijke. Bij de keuze van de toekomstbomen zien we niet alleen naar de ligging maar ook naar de boomsoort. Bij de nieuwe toekomstbomen wordt gestreefd naar voldoende diversiteit en spreiding van boomsoorten, aangepast aan de omgeving. Op die manier wordt het risico van boom-specifieke ziektes of aantastingen gespreid. Boven de grond moet voldoende ruimte zijn voor een kruin met een groot bladvolume.’ De Bomencel van de stad die het werkje zal klaren bestaat uit drie personen.
Edwin MARIËN
